به گزارش سفرگو مدیركل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی از آغاز فصل اول مرمت و سامان دهی مجموعه حسن پادشاه تبریز، تا آخر امسال اطلاع داد.
به گزارش سفرگو به نقل از روابط عمومی اداره كل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی، مجموعه صاحب آباد تنها مجموعه تاریخی به جامانده از دوران آق قویونلوها (اجداد شاه اسماعیل اول) است. این مجموعه الگوی اولیه ساخت میدان نقش جهان اصفهان به شمار می آید.
متاسفانه اكنون به علت فرسایش ناشی از گذشت زمان و زلزله های ویرانگر تبریز در ادوار گذشته، از این مجموعه تاریخی تنها یك مسجد و مدرسه باقی مانده است، این مجموعه در ابتدای حیات خود با بناهای حكومتی و تشریفاتی همچون دولتخانه و میدان حكومتی، مسجد و مدرسه حسن پادشاه، كوشك هشت بهشت سلطان یعقوب، بیمارستان، مقبره و كلیسای سنت هلنا احاطه شده بود.
مسجد تاریخی حسن پادشاه تبریز (اوزون حسن) واقع در مجموعه صاحب آباد، كه قدمت آن به حدود سال ۸۷۰ هجری قمری باز می گردد، بعنوان یكی از شاهكارهای تمدن جهان اسلامی در ایران به حساب می آید. از اسناد تاریخی و آثار جهانگردان خارجی مشخص می گردد كه این مسجد یكی از شاهكارهای معماری جهان اسلام بوده و گنبدهای كاشی كاری شده آن با ظرافت خاص هنری و معماری و الهام از مكتب معماری تبریز از بناهای باشكوه سده های گذشته ایران محسوب می شده است.
مرتضی آبدار مدیركل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی امروز ۸ اسفند ۹۶ با اشاره به اینكه احیای میدان تاریخی صاحب الامر و نقش آن در تعادل زندگی و حركت بازار تاریخی تبریز از اهمیت زیادی برخوردار است، ادامه داد: با عنایت به اینكه این مجموعه تاریخی یكی از شاخص ترین ظرفیت های گردشگرپذیری مجموعه میراث جهانی بازار تبریز به حساب می آید، بنابراین بازسازی و احیای این بنای فاخر در حركت اقتصادی و توسعه گردشگری بازار تاریخی تبریز، نقش بسزایی خواهد داشت.
او ادامه داد: این مجموعه تاریخی، نقش مهمی در تحولات فرهنگی و اجتماعی كشور در قرون نهم و دهم هجری شمسی داشته و با عنایت به شاخص های فرهنگی، تاریخی و اقتصادی مورد نظر مدیریت استان بعنوان برنامه بازآفرینی شهری در صدر اهداف شهر تبریز قرار دارد.
مدیركل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی با اشاره به اینكه این مجموعه تاریخی قابلیت ثبت مستقل در لیست آثار ملی كشور را داراست، اضافه كرد: مجموعه تاریخی حسن پادشاه در مجموع كلی بازار تاریخی تبریز ثبت ملی و جهانی شده است، بنابراین با عنایت به قدمت و تاریخچه فرهنگی این مجموعه در تاریخ ایران، می توان با عرضه پرونده این بنا به سازمان مركزی، خواهان ثبت مستقل این مجموعه در لیست آثار ملی كشور باشیم كه این امر در اولویت های معاونت میراث فرهنگی استان، قرار گرفته است.
آبدار در ادامه با اشاره بر اخبار و تصویر منتشرشده از یك سر ستون بنای تاریخی در بین نخاله های شهری بعنوان سرستون مسجد حسن پادشاه، تصریح كرد: در ایام اخیر شاهد انتشار تصویری در خصوص یافتن سر ستون مسجد حسن پادشاه در بین نخاله های شهری بودیم، با عنایت به سبك معماری مجموعه صاحب آباد و بلاخص مسجد حسن پادشاه كه متعلق به دوره آق قویونلوها است، این سرستون در هیچ یك از نقشه های معماری مسجد حسن پادشاه و همینطور مدرسه تاریخی این مجموعه، قرار نگرفته و متعلق به این بنا نیست.
او ادامه داد: قرارگیری این اثر تاریخی در این شرایط نامناسب، امری نكوهیده و با استفاده از كارشناسان میراث فرهنگی استان در حال پیگیری است، بنابراین باید توجه داشت كه منطقه مركزی تبریز مملو از بافت های تاریخی اعم از اماكن و خانه های تاریخی است، كه این سرستون می تواند به یكی از مكان هایی كه دارای تملك شخصی بوده، تعلق داشته باشد.
آبدار در انتها با اشاره به اینكه مراحل اجرایی، بازسازی و مرمت مدرسه تاریخی مجموعه حسن پادشاه تا آخر سال جاری آغاز خواهد شد، اظهار نمود: عملیات بازسازی و مرمت مجموعه تاریخی حسن پادشاه با عنایت به تفاهم نامه منعقدشده با تیم متخصص با نظارت كارشناسان میراث فرهنگی، با سه رویكرد بازسازی، محافظت و همینطور مرمت-حفاظتی، در بخش مدرسه این مجموعه تاریخی و تمركز بر حجره های این مدرسه تا آخر سال جاری آغاز خواهد شد.