كشف قطعه سفالی احیانا متعلق به دوران قبل از تاریخ در تهران
به گزارش سفرگو مسئول مركز دیرینه شناسی اداره كل میراث فرهنگی تهران از ادامه گمانه زنی های دیرینه شناسی درملك پلاك ۲۴بازارحضرتی اطلاع داد.
به گزارش سفرگو به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، قدیر افروند سرپرست هیأت دیرینه شناسی خاطرنشان كرد: باستان شناسان در ادامه گمانه زنی ها در بازار حضرتی به بخشی از سازه خشتی قطوری دست پیدا كردند كه احتمالا" بخشی از برج و باروی عصر صفویه تهران است، یعنی همان اولین حصاری كه بنابه تصریح متون تاریخی برای به دستور شاه طهماسب صفوی، تهران را صاحب قلعه ایی با صدوچهارده برج كرد.
او با عرضه گزارشی از فعالیت های دیرینه شناسی دراین منطقه خاطرنشان كرد: هیأت دیرینه شناسی درترانشه ۱و۲ خیلی زود با نخستین لایه های تاریخی شامل كف فرش آجری و آثار دیوارهای اجری و خشتی مواجه گردید.
افروند اظهار داشت: دراین دو ترانشه حداقل ۳ دوره و ۵ فاز معماری تاعصر صفوی شناسایی شده و مواد فرهنگی بدست آمده دراین دو ترانشه شامل قطعات سفال و كاشی از دوره های مختلف است.
وی با اشاره به اینكه به منظور حفظ این آثارمعماری تاریخی ادامه كاوش در این قسمت متوقف و ترانشه بعدی باشماره ۳ درانتهای مغازه جانمایی شد، اضافه كرد: دراین ترانشه هم در كمترین زمان آثاردیوارخشتی نمایان شدكه در ابتدای امر یك معماری ساده و متداول خشتی را القا می كرد.
این دیرینه شناس خاطرنشان كرد: به طور معمول این ترانشه باید ترانشه پیشرو می بود و بابرداشتن خشت ها به منظور رسیدن به لایه های پایین تر كاوش تا سطح خاك بكر ادامه پیدا می كرد اما كنجكاوی معمول باستان شناسانه برای شناخت بیشتر دامنه و گستره این دیوار خشتی درجوانب به حفر ترانشه بعدی منجر گردید.
او با ابراز خرسندی از اینكه خوشبختانه درترانشه ۴ هم این دیوار خشتی ادامه پیدا كرد و ادامه آن در ترانشه ۵نیز به طور كامل تداوم داشت، خاطرنشان كرد: انحنای موجود در لبه بیرونی این دیوار قطور خشتی و عرض یاقطر حدودشش متری آن ذهن مخاطب را به نشانه های برج و باروی تاریخی تهران دردوره صفویه رهنمود می كند.
او خاطرنشان كرد: ما دراین نقطه ازشهر تهران بابخشی از برج وباروی عصر صفویه تهران روبرو می باشیم.
افروند در ادامه با اشاره به وجود شواهد تاریخی برای این ادعا اظهار داشت: در روضه الصفا این نكته ثبت شده كه: " شاه طهماسب كه دارالملكش قزوین بود گاه برای زیارت مراقد مطهره ری و مواقعی هم برای شكار در حوالی طهران، از این مكان عبور می كرد، به آبادی آن رغبت كرد و برج و باروی متین بر شهر بیفزود و حكومتش به دولتخواهان خود تفویض كرد."
او اظهار داشت: بر این اساس، حصار و باروی طهران دارای چهار دروازه بود؛دروازه حضرت عبدالعظیم یا دروازه اصفهان در ابتدای بازار حضرتی - دروازه دولاب در مدخل بازارچه نایب السلطنه در خیابان ری فعلی - دروازه شمیران در مدخل پامنار - دروازه قزوین در مدخل بازار چه قوام الدوله در میدان شاهپور فعلی و نكته جالب اینكه این برج و بارویی كه ما گمان می نماییم حصار صفوی تهران باشد درست در حدودی است كه در طرح های سیاحان و نقشه های تاریخی شهرتهران، دروازه حضرت عبدالعظیم قرار داشته بنابراین این سازه باید یكی از نیم برج های طرفین دروازه مذكور باشد.
این دیرینه شناس خاطرنشان كرد: البته هنوز پیگردی گستره این بارو خشتی در گوشه شمال شرقی ترانشه ۵ ادامه دارد و در ایام پایانی كاوش آگاهی مان دراین باره هم توسعه خواهد یافت.
سرپرست هیأت دیرینه شناسی در ادامه اظهار داشت: درترانشه ۶ درغرب این آثار معماری خشتی ازادامه وگسترش آن خبری نیست وتنها برروی لایه سطحی بقایای یك كوره فلز گری(احتمالا") قاجاری و تعدادی اشیاء سنگی و كاشی به دست آمد.
او با اشاره به اینكه ترانشه ۷پس از عقب نشینی های مكرر ما برای یافتن ابعاد باروی خشتی، سرانجام به گوشه شمال غربی فضای پشتی مغازه انجامید، خاطرنشان كرد: در این ترانشه كه ترانشه پیشرو برای رسیدن به سطح خاك بكر هم خواهد بود گروه درلایه های اولیه به مواد فرهنگی (قطعات سفالینه ) قابل توجهی دست یافتیم كه تماما به قبل از دوره صفویه یعنی حداقل دوران تیموری متعلق می باشد چون كه این لایه ها درست زیر كف باروی خشتی قرار دارد و هم تمامی قطعات سفال بلحاظ سبك و تكنیك متعلق به دوران تیموری و قبل تر می باشند.
این دیرینه شناس اظهار داشت: در ادامه گمانه زنی ها آنطور كه انتطار میرفت به قطعه سفالی احتمالا" متعلق به دوران قبل از تاریخ، دست پیدا كردیم كه بزودی برای سالیابی به آزمایشگاه تخصصی پژوهشكده حفاظت و مرمت آثار فرهنگی –تاریخی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، ارسال خواهد شد و نتیجه با هر تاریخی قبل از دوران تاریخی، خود اهمیت این كاوش دیرینه شناسی در ابرشهر تهران را دوچندان خواهد نمود.
افروند اضافه كرد: كاوش در ترانشه پیشرو برای رسیدن به لایه های زیرین تاسطخ خاك بكر درروزهای اینده ادامه خواهد یافت.
اوایل دی ماه به صورت اتفاقی قطعاتی ازسفالینه واستخوان درمیان خاكبرداری ناشی ازتعمیرات ملك پلاك ۲۴بازارحضرتی تهران بدست آمد كه این مورد توسط شهردار ناحیه بازار به معاونت میراث فرهنگی استان گزارش و درنهایت بامراجعه و توجیه مالك و درنهایت دریافت مجوز از پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری برنامه گمانه زنی دیرینه شناسی در آن آغاز و تا كنون ادامه دارد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب