نفس كش طلبی قاچاقچیان گنج در روز روشن!
تا همین یكی دو روز قبل همه دل نگرانی ها به تبلیغ و فروش فلزیاب و سایت هایی فعال در این حوزه ختم می شد، به فعالیت كسانی كه كاغذهای مچاله و قدیمی به نام نقشه گنج می فروختند و دل شان خوش بود به چگونگی یافتن گنج در فضای مجازی؛ آن هم در شرایطی كه یكی از مهمترین دغدغه های باستان شناسان و فعالانِ میراثی تخریب محوطه های تاریخی با كنلگِ همین قاچاقچیان بود. حالا اما سر و كله كسانی پیدا شده است كه گردهمایی برای داوطلبان حفاری های غیرمجاز برگزار می كنند و نفس كش هم می طلبند كه كسی را یارای مقابله با آنان نیست!
به گزارش سفرگو به نقل از ایسنا، باستان شناسان و دوستداران و رسانه های میراث فرهنگی در طول چند سال قبل در دنیای حقیقی و مجازی برای پیشگیری از ادامه ی فعالیتِ حفارانِ محوطه های تاریخی و قاچاقچیان عتیقه تلاش زیادی کردند تا دست کم قانونی برای پیشگیری از فروش فلزیاب و تبلیغ و فعالیتِ این افراد تصویب شود، هر چند گاهی دستورالعمل هایی با این هدف منتشر می شدند، اما هیچ کدام ترس از جرم انگاری چنین فعالیتی را به دل قاچاقچیان نینداخته تا به خاطر آن هم که شده دست از تخریبِ تاریخ کشور بردارند، به حدی که در نبود نظارتِ موثر، فالورهای اینستاگرامی همین حفارانِ محوطه های تاریخی آمادگی های مناسب را در آموزش های مجازی کسب کردند، بعد به سراغِ برگزاری کلاس های حضوریِ کشف گنج رفتند، بدون هیچ دلهره ای...
در کنار وظیفه ای که متولیان میراث فرهنگی برای پیشگیری از این نوع اقدامات بر عهده داشتند و می توان گفت کمترین کاری در این حوزه انجام دادند، اما برخی باستان شناسان تلاش کردند تا دست کم در فضای مجازی راهکاری برای این اتفاق پیدا کنند.
عباس رزم پوش - دانش آموخته دکترای دیرینه شناسی - و علی شریفی – کارشناس ارشد باستان شناسی- با ایجاد کمپینِ «حفاظت از میراث فرهنگی» به نشانی «Crip.in.illegal.activity» در فضای اینستاگرام اعلام نمودند که برای «مبارزه و گزارش صفحه های اینستاگرامی فعال در زمینه خرید و فروش و قاچاق میراث فرهنگی، تبلیغ فلزیاب و گنج یابی، دفینه یابی، اجاره و فروش دستگاه های فلزیاب و ادعای کارشناسی و سفارش به حفاری غیرمجاز» چنین صفحه ای را راه اندازی کرده اند و تابحال برخی از باستان شناسان سرشناس هم به آن صفحه پیوسته اند.
در این فراخوان و برای دورهم جمع شدنِ مخالفانِ حفاری های غیرقانونی؛ اعلام نمودند که «این پویش مردمی با هدف گزارش پیچ های متخلف راه اندازی شده، امید است با بیان پیوستگی خود با این پویش، به اتفاق گامی موثر و در حد توان در مبارزه با تخریب و تاراج میراث فرهنگی کشورمان برداریم.
نحوه همکاری با این پویش به این شکل خواهد بود که تصویر صفحه اول هر یک از این پیچ های متخلف، بعلاوه اکانت آن بدون@ در صفحه این پویش قرار داده می شود، کافی است پست مربوطه را استوری کنید، تا مخاطبان شما در صورت تمایل صفحه متخلف را گزارش دهند.»
هدف مان روشنگری است/فرهنگ سازی باید از مردم آغاز شود
عباس رزم پوش که خاطراتی هم از مطالعاتِ دیرینه شناسی اش در تپه های اسلام آباد غرب در حدود ۱۰ سال قبل دارد و با چشم خود تپه هایی را دیده که نیمی از آنها با کلنگِ حفارانِ غیرمجاز از بین رفته اند و با گوش خود اعترافِ همان حفاران در زمانِ حفاری شان را در تپه های تاریخی آن محوطه شنیده، به ایسنا از ایده ی راه اندازی این پویش می گوید.
او با تجربه ی پشت سر گذاشته اش را عاملی می داند که او را به فکر آغازِ فرهنگ سازی در اولین قدم بین مردم انداخته است و می گوید: باید از خود مردم شروع کرد، نخست باید قبح این کار را بین مردم عادی جا انداخت تا بدانند که این آثار به همه ی مردم ایران تعلق دارند و باید خودمان از آن حفاظت نماییم، در واقع این سریع ترین راه برای کمک به آثار است.
وی با اشاره به این که هدف اصلی پویش این نیست که مستقیم جلو این کار را بگیریم، چون امکان آن وجود ندارد، هر چند در این اقدامات می توان بعضی از ادامه ی فعالیتِ بعضی از سایت ها را گرفت، اما نه به صورت کامل؛ اظهار می کند: هدف ما روشنگری است و این که همه بفهمند اتفاقی که در برای آثار باستانی در حال رخ دادن است، چه حکمی دارد. معتقدیم حالا حدود ۷۰ درصد جامعه اطلاع ندارند که آثار تاریخی به دست آمده در محوطه های تاریخی متعلق به یک شخص نیست و آن برای همه مردم است. با هر کس که حرف می زنیم، فکر می کند یک عمل قانونی می باشد و اگر چیزی به دست آورند، حقِ خودشان است، بنابراین این کمپین نخست برای اطلاع رسانی به راه افتاده است.
این دانش آموخته باستان شناسی، با اشاره بر نبود هیچ قانونی برای پیشگیری از فعالیتِ این سایت ها اظهار می کند: معقتدم تا این نوع از مسایل به یک مطالبه عمومی تبدیل نشود تا دولت موظف به اجرایی شدن آن باشد کماکان برخوردها با آثار و محوطه های تاریخی به همین روش خواهد بود.
او با اشاره به این نکته که میراث فرهنگی فقط به آن دسته از آثاری اهمیت می دهد که در چشم هستند، نه آثاری که بیرون از حریم شهری و در معمولا در بیابان ها قرار گرفته اند، ادامه می دهد: تا زمانی که این نوع توجه ها به همه ی اثار تاریخی نباشد و وفرهنگ سازی برای مردم نشود، نمی توان کاری انجام داد.
به اعتقادِ وی تا زمانی که فرهنگ سازی اتفاق نیفتد، حتی اگر قانونی مشخص در این حوزه تصویب شود، باز هم با این تخریب ها در محوطه های تاریخی مواجه خواهیم بود، بنابراین باید از درِ آگاهی سازیِ مردم وارد شویم تا خودشان به این کار ایمان بیاورند.
رزم پوش ایجاد پویش یا کمپینی را که بتواند بین مردمِ عام فراگیر شود و به مرور از این اتفاق جلوگیری کند، یکی از مهمترین راهکارها می داند و تاکید می کند: این نوع کمپین ها و روشنگری ها باید بین قشر عادی مردم هم راه پیدا کند، نه این که فقط باستان شناسان در آنها فعالیت حضور داشته باشند.
تلنگرِ جوانِ حفاری که می خواست جویای نام باشد
یکی از فعالیتهای این کمپین در کنار دیگر هشدارهایی که بعضی از فعالانِ میراثی در زمان انتشارِ فیلم هایی از برگزاری کلاسی آموزشی و حضوری برای چگونگی گنج یابی در اصفهان انجام شد، معرفی صفحه اینستاگرامی مربوط به آن بود تا شاید متولی میراث فرهنگی این دفعه اقدامی درست انجام دهد؛ که البته بالاخره نتیجه داد.
تلنگرِ راهکار جدید برای تخریب محوطه های تاریخی در دل بیابان هایی که هنوز میراث فرهنگی آنها را شناسایی نکرده و قاچاقچیان آثار تاریخی نقشه به دست سراغ شان می روند، را این دفعه جوانی به میراث فرهنگی زد که فالورهای صفحه مجازی اش بسیار بیشتر از بازدیدکنندگان خبرهای میراث فرهنگی بود؛، کسانی که به نظر می آید در هر پست اینستاگرامی آن جوان، او را برای کاری که می کند قبول دارند و حتی بعضی از آنها از وی راهکارِ پیدا کردنِ گنج می پرسیدند.
داستان از آن جایی شروع شد که خبر برگزاری کلاسی حضوری در یکی از بیابان های اطراف اصفهان برای آموزش حضوری گنج یابی در فضای مجازی پیچید و آن وقت بود که پس از گذراندن دوره ی شوک از چنین اقدامی، کاسه ی چه کنم میراثی ها، به دیالوگ های قضایی ختم شد. می توان به قطعیت گفت کسی فکرش را هم نمی کرد که در ضعف های نظارتی، کلاس حضوری گنج یابی برگزار شود؛ آن هم با حضور ده ها و صدها نفر!
اما نگاهی به صفحه ی این جوان جویای نام که کمتر از یک و نیم سال از فعالیت آن می گذرد کافی است تا نشان دهد که هنوز فکرِ کشف گنج و قاچاق در ذهن خیلی از مردم وجود دارد، هر چند تلاش باستان شناسان دلسوز و فعال و دوستداران میراث فرهنگی برای فهماندن این نکته به مردم که نقشه های گنج علاقه مندانش را به چیزی بیشتر از یک سراب نمی رساند، هنوز که هنوز است بی جواب مانده.
پست های اینستاگرامی این جوان که نامی خارجی روی خود گذاشته، سراسر متناقص است، در یک پست از حفاران می خواهد که اصلا به سراغ آثار تاریخی که احتمال پیدا شدن دفینه در پس و پی آنها وجود ندارد نروند و در پستی دیگر، نمونه های حفاری را که در گذشته تیم خودش انجام داده است نشان داده است و اشکالات کار را می گوید.
او حتی به این جمله تاکید می کند "اگر خدا نخواهد چیزی درآورید، چیزی در نمی آورید، باید آدم پاکی باشید تا اثر به دست آورید"! از طرفی، خویش را یک کارشناس تلقی می کند و در بیشتر پست هایش به توضیح معماری بناهایی ک زیر خاک اند می پردازد.
در هر صورت این صفحه فعال است و کلاس های آموزشی اش را تا همین دو روز قبل، چه حضوری و چه مجازی تا کنون برگزار کرده است، کلاس هایی که آن قدر برایش بُرد داشته که جیب اش را پر پول کند.
او حتی به تازگی با انتشار فیلم ها و تصاویری از حرکت ماشین ها به سمت هدفی مشخص، از برگزاری کلاسی آموزشی در منطقه ای بیابانی خبر می دهد و با افتخار عملی شدن برنامه اش را به کسانی که گویا او را از این کار منع کرده بودند، گوشزد می کند.
اما در حالی این تجمع به سادگی انجام می شود که یک سوال به ذهن می آید، اگر قرار بود این تجمع بعنوان تجمعی صنفی یا سیاسی برگزار گردد هم همین قدر تعلل برای ان هم رخ می داد، آن هم در حالیکه از زمان آعاز برگزار شدن کلاس آموزشی گنج یابی، فیلم های ان در فضای مجازی انتشار یافته است.
به نظر می رسد متولیان امر، آن همه هشدار، درخواست و فعالیتهایی که فعالان میراثی و رسانه ها برای تدوین قانونی که از فعالیت فلزیاب ها و این نوع از صفحه های مجازی جلوگیری کند، را فراموش کرده اند، شاید بنابراین حضور یک جوان در فضای مجازی و برگزاری کلاسی آموزشی در آن وسعت توانست چنین تلنگری را به آنها وارد کند؛ درست مانند خرید و فروش مجازی آثار تاریخی در فضای مجازی به این نوع تلنگر نیاز داشتند.
مربی متواری است/ احکام سنگین برای متهمان بریده شد
حالا پس از این همه سرو صدا و پس از تمام شدنِ ماجرا، سردار امیر رحمت الهی - فرمانده یگان حفاظت میراث فرهنگی کشور - از صدور احکام سنگین قضایی برای برگزارکنندگان کاروان آموزش میدانی گنج یابی اطلاع داده است.
وی در واکنش به راه اندازی کاروان آموزش میدانی گنج یابی، اعلام نمود: «این کاروان از جانب فردی سودجو در یکی از روستاهای اصفهان به راه افتاده است که به محض اطلاع از این موضوع، مراتب به صورت ویژه در دستور کار یگان حفاظت میراث فرهنگی اصفهان، فرماندهی انتظامی استان و دادستانی قرار گرفت، بلافاصله عملیات شناسایی و دستگیری افراد سودجو و برگزارکننده این کاروان شروع شد.
فعالیت این کاروان از جانب یکی از مخبران به نیروی انتظامی و یگان حفاظت اعلام می شود و مأموران به محل حضور این کاروان رجوع کردند که پس از وقوع درگیری بین مأموران و افراد سودجو، سه متهم در این رابطه دستگیر شدند، در ادامه هم احکام قضایی سنگین برای متهمان صادر شد، تا درس عبرتی برای افراد سودجویی باشد که به دنبال حفاری غیرمجاز و دستیابی به اشیای تاریخی هستند.»
او با تاکید بر این که در همین رابطه پیگیری برای دستگیری متهم اصلی این پرونده که هم اکنون متواری است، در دستور کار قرار دارد، حکم توقیف خودروی او در سرتاسر کشور اعلام شده و این نوید را می دهیم که متهم اصلی پرونده که معروف به "پوآرو" است هم بزودی دستگیر می شود، بیان نمود: به نظر می آید انگیزه اصلی این افراد، کسب منافع، معروف شدن در فضای مجازی، افزایش دنبال کنندگان در صفحات اجتماعی باشد؛ در هر حال این اقدام با هر انگیزه ای که باشد، از نظر ما محکوم است و دستگاه قضایی هم احکام سنگینی را برای این عمل مجرمانه در نظر گرفته است.
منبع: سفرگو
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب