49 آجر تاریخی رسیده از سوییس به موزه ملی منتقل شدند
مدیرکل موزه ملی ایران از انتقال ۴۹ آجر لعابدار منسوب به قلایچی بوکان به موزه ملی ایران اطلاع داد.
به گزارش سفرگو به نقل از ایسنا، علی اصغر مونسان - وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی - بامداد یک شنبه ۳۰ آذر از استرداد ۴۹ قطعه از آجرهای لعاب دار منسوب به قلایچی بوکان که در اوایل انقلاب به شکل غیرمجاز از کشور خارج شده بود، بعد از پیگیری های چندساله معاونت میراث فرهنگی، اداره کل حقوقی و امور بین الملل وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و دستگاه دیپلماسی کشور از اروپا به ایران بازگردانده شد، خبر داد؛ آجرهای تاریخی که در سال ۱۳۹۱ از وجودشان در سوییس خبری منتشر گردید که در اختیار خانواده ای ایرانی ساکن سوئیس است و به فروش آنها تمایل دارند. ازاین رو معاونت میراث فرهنگی، اداره کل موزه ها و اداره کل حقوقی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نسبت به تشکیل پرونده استرداد آجرهای لعاب دار قلایچی به کشور با ادله کارشناسی و طرح دعوی در مراجع ذی صلاح بین المللی اقدام نمود و سرانجام با همکاری دیپلماسی کشور در اروپا این مجموعه بعد از سال ها پیگیری به کشور برگشت داده شد.
جبرییل نوکنده - مدیرکل موزه ملی ایران - هم با بیان انتقال این آثار تاریخی به کشور، از قرار گرفتن آنها در موزه ملی ایران در ساعتی قبل منتقل اطلاع داد و اضافه کرد: استرداد آجرهای لعابدار منسوب به قلایچی بوکان به کشور را پس از سه دهه فرایند حقوقی نشان از تقویت فهم جهانی در حفاظت از میراث بشری است.
به گزارش روابط عمومی موزه ملی ایران، آجرهای لعابدار قلایچی بوکان که در سالهای آغازین انقلاب اسلامی در اثر فعالیتهای غیرمجاز از کشور خارج شده بود، متعلق به یکی از مراکز تمدنی فرهنگ ماناها در هفت کیلومتری شمال غرب شهرستان بوکان است. این محوطه را اولین بار کلایس در ۱۹۷۷ در مقاله ای معرفی و پلانی از آنرا در مجله آمی منتشر نمود. با وقوع انقلاب و ناآرامی های منطقه، سودجویان بخش زیادی از این محوطه باستانی را نابود کردند و آجرهای لعابدار مکشوفه از آنرا به مجموعه های خصوصی و موزه های خارج از ایران سپردند.
اداره کل دیرینه شناسی وقت که زیرمجموعه وزارت فرهنگ فعالیت می کرد به صورت اضطراری در بهار ۱۳۶۴ اسماعیل یغمایی و تیم همراهش را به منطقه اعزام کرد. نتایج کار یغمایی آشکار کردن پلانی از سازه ای سیاسی ـ مذهبی متعلق به مانا بود. وی موفق شد با کاوش این محوطه تعداد ۲۰۰ آجر لعابدار را نجات بخشی کند و سنگ نوشته ای شامل ۱۳ سطر به خط آرامی کهن، متعلق به قرن هشتم پیش از میلاد را به موزه ایران باستان منتقل کند.
وزارت اطلاعات در سال ۱۳۶۸ مجموعه ای از اشیای باستانی را از شخصی به نام حاج فرمان توقیف و به موزه ایران باستان تحویل داد که در آن بیشتر از ۱۷۰ آجر لعابدار قلایچی و بخشی از سنگ نوشته آرامی آن قرار داشت که به بخش اصلی مکشوفه در جستجوهای یغمایی پیوند خورد و متن آنرا رسول بشاش از ایران و آندره لومر از فرانسه ترجمه و منتشر نمودند. با ترجمه کتیبه احتمال داده شد قلایچی، همان ایزیرتو، شهر شاهی ماناها باشد.
آجرهای موجود در موزه ملی ایران با وقفه ای چند ساله در سال ۱۳۹۶ از جانب موزه ملی ایران در چارچوب کتابی منتشر گردید. قبل از آن علی موسوی، موفق به انتشار بخشی از آجرهای لعابدار بوکان در مجموعه ای در کشور فرانسه شد. بخشی از این آجرها که از موزه های ژاپن سر در آورده بودند، در کاتالوگ ها و نمایشگاه های مختلف منتشر شدند.
ادامه جستجوهای قلایچی در هشت فصل از سال ۱۳۷۸ به سرپرستی بهمن کارگر از سرگرفته شد و محصول آن پیدا شدن بیشتر از ۵۰۰ قطعه آجر لعابدار شکسته و سالم بود که در کانتکس دیرینه شناسی محوطه برجای مانده بودند و الان در مخازن موزه ارومیه نگهداری می شوند.
اهمیت آجرهای لعابدار قلایچی که همزمان با نمونه های آشوری بین النهرین هستند این است که مدارکی از هنر بومی مردمان لبه غربی فلات ایران در دوران آغاز تاریخی ایران است. از آنجایی که هنر و دیرینه شناسی منطقه در این دوره زمانی به شدت تحت هژمونی آشور قرار دارد، این مدارک به ما نشان داده است که ساکنان فلات ایران در این دوره زمانی تلاشهای جدی ای را برای تفکیک هویت خود از آشوری ها انجام داده اند و این آثار زیبای هنری و تکنیکی را خلق کرده اند.
منبع: سفرگو
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب