رئیس پژوهشكده میراث فرهنگی و گردشگری كشور مطرح كرد؛
بی قراری سرزمین، عنصر مهم فراموش شده
به گزارش سفرگو اصفهان رییس پژوهشکده میراث فرهنگی و گردشگری کشور اظهار داشت: مبتلا به اختلال در اهلیت شده ایم، باید باردیگر ایرانی شویم و بی قراری سرزمین را به رسمیت بشناسیم.
سید محمد بهشتی، امروز (چهارشنبه، ۲۵ خرداد) در اجلاس سازندگان و معماران اصفهان که در سالن همایش های سیتی سنتر برگزار شد، اظهار نمود: زمانی که اصفهان پایتخت می شود بین ۵۰ تا ۶۵ هزار نفر جمعیت دارد که با پایتخت شدن برای جمعیت ۶۵۰ هزار نفره آماده می شود که البته جمعیت اصفهان در زمان پایتختی به یک میلیون نفر می رسد.
وی افزود: بسیاری اوقات مشکلات را به هجوم جمعیت نسبت می دهیم در صورتیکه در دوره صفوی این افزایش جمعیت که هیچ شهری، در تاریخ معاصر شاهد چنین افزایشی در چنین زمانی نبوده، اصفهان را به جواهر تبدیل می کند. در این زمان، جمعیت زیاد بهانه ای برای زشتی شهر و اتفاقات ناگوار نیست بلکه دلیلی می شود برای اتفاقات خوب.
بهشتی افزود: معمولا مشکلات و گرفتاری ها را گردن دلیلهای این چنینی می اندازیم. عامل رشد بی رویه شهرها امروز در توضیح همه مشکلات ذکر می شود در حالیکه رشد جمعیت شهرهای ما از سال ۱۳۴۰ به بعد مطابق برنامه ریزی بوده است، اما آنچه در عمل می بینیم، دلالت بر رشد بی رویه دارد که دلیل آنرا باید در جای دیگری جست.
رئیس پژوهشکده میراث فرهنگی و گردشگری کشور اظهار داشت: طرح ها و برنامه های حتی در صورت اجرا هم مشکلاتی ایجاد می کرد بااینکه امروز همان برنامه ها هم اجرا نمی شود؛ ایران یک سرزمین بی مقرر است و اروپا سرزمین با ثبات، در سال ۹۹، ۵۸۰۰ رویداد طبیعی مخرب در ایران اتفاق افتاده است درحالی که در کل اروپا این تعداد اتفاق نمی افتد و دلیل این رویدادها بی قراری این سرزمین است که از زمان سکونت انسان در آن به همین صورت بوده و دلیل آن هم قرارگرفتن این سرزمین در تقاطع کمربند بیابانی و کوهستانی است.
وی با اشاره به اینکه زیستن در سرزمین بی قرار مستلزم به رسمیت شناختن بی قراری و پیدا کردن راه های قرار در بی قراری است، خاطرنشان کرد: این در صورتی است که از سال ۴۰ به بعد تنها کاری که نکرده ایم، به رسمیت شناختن این بی قراری سرزمین بوده است، ما قوانین و برنامه های سرزمین های با ثبات را برای اینجا طرح ریزی و اجرا می نماییم و مشکلات را هم گردن عدم رعایت می اندازیم در حالیکه به عقیده من در صورت رعایت کامل هم بااینکه کمتر اما باز هم خساراتی وجود داشت.
عضو شورایعالی میراث فرهنگی و گردشگری کشور به بارش برف ۱۶۰سانتی متری سال ۸۳ در شهر رشت اشاره و اظهار نمود: در اثر این برف ۲۷ هزار سقف فروریخت، اما چون لطمه جانی نداشت کسی صحبت چندانی از آن نکرد و در گزارش واقعه نیز علت اتفاق، بارش برف عنوان شد در حالیکه قدیمی ترین تصویر از برف سنگین در شهر رشت در ارتباط با سال ۱۳۲۷ است، اما هیچ سقفی ریزش نمی کند.
بهشتی اضافه کرد: همینطور در برف سنگین سال ۱۳۵۱ خانه ها خسارت نمی بینند در حالیکه در آن زمان ما هنوز بتن، سیمان و میلگرد استفاده نمی نماییم، مهندسان عمران فعال نیستند و طرح های جامع و تفصیلی ساخت و ساز وجود ندارند. اما درست زمانی که همه این امکانات وجود دارد، ۲۷ هزار سقف فرو می ریزد.
وی به علت این مورد اشاره و خاطرنشان کرد: نکته ای که وجود داشت این بود که در گذشته ما متوجه بودیم که در سرزمینی بی قرار زندگی می نماییم و در طول این سال ها این خصیصه مهم را از یاد برده ایم. همچون مشخصات سرزمین بی قرار این است که فاصله مینیمُم تا ماکسیمُم بسیار زیاد است و شما نمی توانید برنامه ریزی ها را مبتنی بر میانگین انجام بدهید.
به گزارش سفرگو به نقل از ایسنا، عضو شورایعالی میراث فرهنگی و گردشگری کشور، افزود: امروز استفاده از میانگین در محاسبات معمول است در حالیکه در سرزمین بی قرار فاصله کمترین تا بیشترین آنقدر زیاد است که شما باید در آن واحد آمادگی برای پایین ترین میزان و بیشترین میزان را داشته باشید، در مرمت گنبد سلطانیه که نزدیک به ۲۰ سال طول کشید بارها کاشی کاری انجام شد، اما از بین رفت. طبق مطالعات سخت و سنگین مشخص شد فاصله مینیمُم و ماکسیمم درجه حرارت ۸۵ درجه است و اینجا اکتفا به میانگین بی حاصل است باید چیزی ساخته شود که در گرم ترین و سردترین حرارت دوام داشته باشد.
بهشتی ضمن اشاره به یافت کهن ترین آثار ساخت و ساز بشر در ایران، تصریح کرد: جز موارد محدود استفاده از سنگ عمده مصالح در معماری ایران، آجر، خشت و گِل است که این مصالح با عنایت به همین فاصله بیشینه و کمینه حرارت انتخاب شده برای اینکه تنها مصالحی هستند که توان مقاومت در این فضا را دارند. همان گونه بناهای آجری و خشتی ما چند هزار سال دوام آورده در حالیکه بناهای بتنی امروز چنین تضمینی ندارند. در سرزمین بی قرار باید آماده باشیم و جامعه مهندسین ما در عرصه حرفه مدیریت و برنامه ریزی این خاصیت را به رسمیت نمی شناسد.
این عضو فرهنگستان هنر، افزود: طی هزاران سال آماده به منظور زندگی در سرزمین بی قرار شده ایم، برای خود سپر حفاظتی ساختیم و حتی در تربیت شخصیتی آماده شدیم، کما این که اصطلاحی به نام روز مبادا در فرهنگ ما از آثار همین ترتیب است که امروز وجود ندارد.
رئیس پژوهشکده میراث فرهنگی و گردشگری کشور، هشدار داد: سرزمین ما بنا بر گزارش ها در حوزه های مختلف همچون محیط زیست، آب، هوا و... به آستانه های تحمل خود رسیده یعنی فرصتی نداریم از سمت دیگر تغییرات اقلیمی مزید بر علت شده و این بی قراری را تشدید می کند. تا ۷۰ سال پیش تنها سرزمین در جهان بودیم که آمادگی مقابله با بی قراری سرزمین را داشتیم و امروز بی پناه ترین کشور در رویارویی با بی قراری هستیم که تغییرات اقلیمی هم آنرا تشدید کرده اند.
وی خاطرنشان کرد: متروپل در وجه نمادین صدای فروریختن سرزمین ماست، همان گونه که فرونشست در اصفهان به مثابه همین صدای فروریختن است. زاینده رودی که ۷۰ سال پیش ۷۰ هزار هکتار را زیر کشت می برده و امروز ۵۰۰ هزار هکتار را در حاشیه رود زیر کشت برده ایم بدیهی است که صدای فروریختن آنرا می شنویم.
بهشتی تصریح کرد: تمام مؤثرین در حوزه مهندسی و برنامه ریزی ما باید به این نکته توجه کنند؛ مبتلا به اختلال در اهلیت شده ایم، باید باردیگر ایرانی شویم و بی قراری سرزمین را به رسمیت بشناسیم. در عین حال بدانیم که بی قراری سرزمین نه یک مشکل و گرفتاری بلکه مختصات و خاصیت های این خطه است و به یاد داشته باشیم، ما اگر بی قراری سرزمین نداشتیم، نمی توانستیم آغازکننده یکجانشینی و شروع کننده خیلی از دستاوردهای بشری باشیم و جواهری چون اصفهان را اتفاقاً به علت همین ویژگی، این چنین پرشکوه و زیبا بسازیم.
رئیس پژوهشکده میراث فرهنگی و گردشگری کشور تاکید کرد: در نقطه بحرانی قرار داریم و بیش از یک سکانس دیگر برای گردش به اهلیت خویش و تغییر جهت و برنامه ها زمان نداریم.
منبع: سفرگو
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب