حسن رباط روستایی بر لبه دو اقلیم، مقصدی پنهان در شمال اصفهان
به گزارش سفرگو، حسن رباط میمه با طبیعت کوهستانی، تاکستان های انگور، همجواری با موته و ظرفیت گردشگری چهار فصل، یکی از ناشناخته ترین اما ارزشمندترین روستاهای اصفهان است.
خبرگزاری مهر، گروه استان ها- کوروش دیباج: در شمالی ترین مرز استان اصفهان، جایی که خط تقسیم آب دو حوضه بزرگ کشور زاینده رود و قم رود از دل کوه ها عبور می کند، روستایی آرام و کمترشناخته شده آرمیده است؛ حسن رباط، روستایی با هوای خنک تابستانی، زمستان های برفی، باغ های انگور، قنات های کهن و مردمی که هنوز پیوندشان با طبیعت، خاک و سنت ها گسسته نشده است.
حسن رباط از آن مقاصدی است که نامش کمتر در بروشورها و بسته های تبلیغاتی گردشگری دیده می شود، اما هر مسافری که یک مرتبه پایش به این روستا باز شده، آنرا در لیست «بازگشت دوباره» خود ثبت کرده است؛ روستایی که می تواند الگویی از گردشگری مسئولانه، بوم محور و پایدار در مرکز ایران باشد.
راهنمای سفر به حسن رباط
روستای حسن رباط، مرکز دهستان زرکان در قسمت لای بید شهرستان شاهین شهر و میمه با جمعیتی حدود ۱۷۶۲ نفر، در اقلیمی کوهستانی قرار دارد. بگفته محمد امیری، رییس شورای اسلامی روستا، وجه تسمیه «حسن رباط» به رباط یا خانه ای بازمی گردد که حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ سال پیش به نام فردی به نام «حسن» شناخته می شده و کم کم هسته اولیه تشکیل روستا را ساخته است.
این روستا باآنکه در گذشته تنها حدود ۲۰۰ خانوار داشته، اما در سالیان اخیر با پدیده مهاجرت معکوس و ویلاسازی روبه رو شده و امروز نزدیک به ۷۰۰ واحد مسکونی در آن وجود دارد.
راه های دسترسی
حسن رباط از دو مسیر اصلی قابل دسترسی است:
مسیر اصفهان – شاهین شهر – میمه – وزوان – حسن رباط
مسیر گلپایگان – خوانسار – حسن رباط
هر دو مسیر آسفالته و ایمن هستند و عبور و مرور در تمام فصول سال ممکن است. تنها قسمتی از جاده معروف به «جاده گردشگری روستا» به طول حدود دو کیلومتر نیازمند روکش نهائی و توسعه شانه سازی است که بگفته شورای روستا، پیگیری آن در دستور کار قرار دارد.
اقامت و زیرساخت های گردشگری
برخلاف خیلی از روستاهای کم برخوردار، حسن رباط در سالیان اخیر قدمهای مؤثری در عرصه زیرساخت گردشگری برداشته است:
کمپ گردشگری دهیاری با ۱۵ اتاقک اقامتی (ظرفیت ۴۰ تا ۵۰ نفر در شب)
چند اقامت گاه بوم گردی محلی با مدیریت اهالی
امکان اسکان موقت در مدارس در روزهای پیک سفر
وجود فروشگاه های مواد غذایی، خانه بهداشت، پاسگاه انتظامی، اینترنت و پوشش ارتباطی مناسب
بهترین زمان سفر
بهار (اردیبهشت و خرداد): طبیعت سبز، چشمه ها، هوای مطبوع
تابستان: خنکای کم نظیر؛ بدون احتیاج به کولر
شهریور: جشنواره انگور و نمایشگاه پتانسیلهای روستا
زمستان: در صورت بارندگی مناسب، گردشگری برف و جشنواره زمستانی
توصیه به گردشگران:
سفر به حسن رباط، مجالی برای کاهش ردپای زیست محیطی است؛ احترام به طبیعت، خرید از تولیدکنندگان محلی، صرفه جویی در آب و پرهیز از صدمه به زیستگاه حیات وحش، قسمتی از مسئولیت هر مسافر در این مقصد است.
میراث فرهنگی و تاریخی؛ تاریخ پنهان در دل روستا
اگرچه حسن رباط فاقد بناهای عظیم ثبت جهانی است، اما میراث ناملموس و سازه های بومی آن، هویتی عمیق و باارزش به روستا داده اند.
قنات های تاریخی: چهار رشته قنات (دو قنات علیا و دو قنات سفلی) که هنوز دو رشته آن فعال است و شریان حیاتی باغ ها به حساب می آید.
حمام تاریخی دوره صفوی (بازسازی شده و تبدیل گشته به موزه مردم شناسی)
بافت روستایی، شیوه معماری ساده و سازگار با اقلیم کوهستانی
آئین های مذهبی و اجتماعی، خصوصاً مراسم عاشورایی و آیین های محلی در رابطه با کشاورزی
جاذبه های طبیعی؛ از موته تا گودار
حسن رباط در همجواری منطقه حفاظت شده موته قرار دارد؛ یکی از زیستگاه های مهم آهوی ایرانی با جمعیتی کم نظیر. این همجواری، ظرفیت بزرگی برای اکوتوریسم کنترل شده به وجود آورده است.
کوه های مرتفع و چشم اندازهای پانورامیک
چشمه های طبیعی و دامنه های سرسبز
دشت های بهاری و پوشش گیاهی متنوع
گودار حسن رباط؛ پشت بام دو حوضه آبریز
یکی از جذاب ترین نقاط طبیعی روستا، منطقه گودار حسن رباط است؛ مرتفع ترین نقطه ای که مرز دو حوزه آبریز زاینده رود و قم رود را مشخص می کند. این منطقه در زمستان، با بارندگی برف، به مکانی مناسب برای بازیهای زمستانی و جشنواره برف تبدیل می شود؛ رویدادی که قبل تر نیز با استقبال گردشگران برگزار شده است.
صنایع دستی و هنرهای سنتی؛ اقتصاد کوچک اما ریشه دار
صنایع دستی حسن رباط باآنکه گسترده نیست، اما با سبک زندگی روستایی گره خورده است:
فرآورده های لبنی محلی (کشک، پنیر، روغن حیوانی)
تولیدات وابسته به انگور
مهارت های سنتی در فرآوری محصولات کشاورزی
غذاها و سوغات محلی؛ طعم هایی از دل خاک
کشمش
شیره انگور
آبغوره
برگ مو
فرآورده های لبنی دامداری های محلی
غذای محلی مشهور
کله جوش حسن رباط، غذایی ساده اما محبوب که در جشنواره ها همواره پای ثابت سفره هاست؛ غذایی که گردشگران، طعم آنرا با نام روستا به خاطر می سپارند.
روایت های محلی و تجربه های فرهنگی
در حسن رباط، تجربه سفر فقط دیدن نیست؛ زیستن موقت با روستا است:
شنیدن داستان های شفاهی در رابطه با قنات ها و کوه ها
همراهی با باغداران در فصل برداشت انگور
حضور در جشنواره انگور یا برف
تجربه سکوت شبهای کوهستان و آسمان پرستاره
لباس محلی، موسیقی آئینی و گویش بومی، هنوز در زندگی روزمره جریان دارد و همین، هویت روستا را زنده نگه داشته است.
ظرفیت ها و چالش های روستای حسن رباط
محمد امیری، رییس شورای اسلامی روستای حسن رباط میمه در گفت و گو با گزارشگر مهر ضمن اشاره به موقعیت جغرافیایی خاص حسن رباط می گوید: این روستا در شمالی ترین نقطه استان اصفهان و مرکز دهستان زرکان قرار گرفته و به علت اقلیم کوهستانی، همواره از آب وهوایی مطلوب برخوردار بوده است.
به گفته وی، نام «حسن رباط» ریشه در تاریخ دارد و به رباط یا خانه ای بازمی گردد که حدود چهار تا پنج قرن پیش به نام فردی به نام حسن شناخته می شده و کم کم هسته اولیه تشکیل روستا را ساخته است.
وی ضمن اشاره به جمعیت روستا می افزاید: حسن رباط امروز حدود ۱۷۶۲ نفر جمعیت دارد، اما ساختار جمعیتی آن طی سالیان اخیر تغییر یافته است. به علت محدودیت های اشتغال، قسمتی از جمعیت جوان ناچار به مهاجرت به شهرهایی مانند شاهین شهر و اصفهان شده اند و هم اکنون، سهم جمعیت سالمند در روستا بیش از گذشته است؛ موضوعی که زنگ خطری برای پویایی اجتماعی روستا شمرده می شود.
رئیس شورای اسلامی حسن رباط با اعلان اینکه کشاورزی و دامداری شغل اصلی مردم بوده است، اضافه کرد: روستا دارای چهار رشته قنات است که دو رشته آن همچنان فعال است و باغ های انگور را سیراب می کند. انگور مهم ترین محصول کشاورزی حسن رباط است و تنوع بالایی از ارقام انگور مانند عسگری، ریش بابا، کشمشی، سمرقونی، بادولی و انگور سیاه در این روستا کشت می شود؛ ظرفیتی که کمتر در منطقه مشابه آن دیده می شود.
امیری ضمن اشاره به جشنواره انگور به عنوان مهم ترین رویداد فرهنگی و اقتصادی روستا تصریح می کند: هر ساله در شهریورماه، جشنواره انگور با حضور گردشگران از نقاط مختلف کشور برگزار می گردد. هم زمان نمایشگاهی از محصولات جانبی انگور شامل کشمش، شیره، آبغوره و برگ مو دایر می شود که نقش برجسته ی در معرفی پتانسیلهای روستا و ایجاد درآمد برای خانوارها دارد.
به گفته وی، همین جشنواره ها سبب افزایش مهاجرت معکوس به روستا شده است.
وی در قسمت دیگری از سخنان خود به ظرفیتهای طبیعی روستا اشاره می گوید: حسن رباط در مجاورت منطقه حفاظت شده موته قرار دارد و از نظر تنوع زیستی، کوهستان های مرتفع، چشمه های فراوان و طبیعت بکر، یکی از مستعدترین نقاط گردشگری منطقه است. منطقه گودار حسن رباط که مرتفع ترین نقطه این محدوده شمرده می شود، مرز دو حوزه آبریز زاینده رود و قم رود است و در صورت بارندگی مناسب برف، ظرفیت تبدیل شدن به قطب گردشگری زمستانی و حتی پیست اسکی محلی را دارد.
رئیس شورای اسلامی روستا ضمن اشاره به اقدامات انجام شده در عرصه گردشگری اظهار می کند: دهیاری حسن رباط در سالیان اخیر کمپ گردشگری با ۱۵ اتاقک اقامتی، آلاچیق، آبشار مصنوعی و فضای تفریحی در دامنه کوه حنایی به وجود آورده است. علاوه بر آن، چند اقامت گاه بوم گردی محلی نیز آماده پذیرایی از مسافران هستند و زیرساخت هایی مانند جاده آسفالته، اینترنت، خانه بهداشت و خدمات انتظامی در روستا فراهم است.
تعیین تکلیف شهرک صنعتی زرکان مطالبه جدی مردم روستای حسن رباط
امیری در ادامه با بیان چالش های توسعه روستا می گوید: یکی از مطالبات جدی مردم، تعیین تکلیف شهرک صنعتی زرکان مجاور روستاست که بیشتر از ۲۰ سال درگیر بروکراسی اداری مانده است. فعال شدن این شهرک می تواند زمینه بازگشت حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ خانوار مهاجر را فراهم آورد و نقش مهمی در اشتغال زائی، جوان سازی جمعیت و ممانعت از خالی شدن روستا داشته باشد.
وی در انتها تاکید می کند: حسن رباط روستایی چهار فصل با ظرفیتهای کم نظیر گردشگری، کشاورزی و صنایع تبدیلی است و انتظار می رود با حمایت جدی مسؤلان استانی، خصوصاً در عرصه زیرساخت و سرمایه گذاری، این روستا به جایگاهی شایسته در نقشه گردشگری پایدار استان اصفهان برسد.
چرا باید حسن رباط را دید؟
حسن رباط، روستای «بی ادعا» اما پرظرفیتی است که نه با برج و هتل، بلکه با طبیعت، اصالت و مردمش حرف می زند. مقصدی که اگر درست دیده و درست معرفی شود، می تواند الگویی از آینده گردشگری پایدار در فلات مرکزی ایران باشد؛ جایی که سفر، تعامل با زمین و انسان است.
منبع: سفرگو
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب