12 اولویت میراثی رئیس جمهور چه بود؟
سفرگو: از بین 34 وظیفه و اولویت ابلاغ گردیده از طرف رئیس جمهور به اولین وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، در كنار وظایف عمومی، 12 اولویتِ میراثی نظر رئیس جمهور را جلب كرد تا از وزیرِ وزارتخانه ی تازه از طریق رسیده اش بخواهد ان ها را در رده های اولیه ی كاری اش قرار دهد.
به گزارش سفرگو به نقل از ایسنا، ۱۳ شهریور امسال و پس از گرفتن رأی اعتماد علی اصغر مونسان بعنوان وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، ۳۴ وظیفه و اولویت برای این وزارتخانه ی تازه تأسیس ابلاغ گردید، تكالیفی كه بعنوان شرح وظایف و اولویت ها از جانب رئیس جمهور به وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ابلاغ شده اند تا راهبردی مشخص برای این وزارتخانه تازه تاسیس تعریف شود؛ وظایفی كه به سرعت و تنها یك روز پس از گرفتن رأی اعتماد مجلس به او ابلاغ شدند.
حسن روحانی در این ابلاغیه از علی اصغر مونسان خواسته تا برنامه های وزارتخانه تحت مدیریت خویش را باتوجه به جهت گیری ها و اولویت های اعلام شده تا دو ماه بعد به دفتر رئیس جمهور ارائه كند و سازمان برنامه و بودجه كشور را هم موظف كرده تا هر ۶ ماه یك مرتبه گزارش مقایسه ای از پیشرفت و تحقق برنامه درباره اولویت های ابلاغی را به دفتر رئیس جمهوری بدهد تا عملكرد و چگونگی پیشرفت برنامه ها بهتر ارزیابی شوند.
اما رئیس جمهور در اولویت های عمومی خود در حالی درخواست كرده كه * «ارتقای سلامت نظام اداری، شفافیت مالی، بهبود دسترسی همگانی به اطلاعات، فراهم آوردن فرصت برابر، حفاظت از اموال دولتی و معیار قرار دادن قانون در همه امور» در دستور كار قرار گیرد، كه تا امروز دست كم دسترسی به پرونده های ثبت ملی شده آثار تاریخی بعنوان یكی از منابع اطلاعاتی این سازمان، ممكن نبوده و می توان گفت اصلا تا كنون گزینه یا حتی سایتی در پرتابل میراث فرهنگی برای عرضه ی این اطلاعات مشخص نشده است.
اگر از دیگر اولویت های عمومی مانند * «دفاع از مواضع دولت و پاسخگویی به شبهاتی كه در تریبون ها، رسانه ها و فشای مجازی نسبت به دستگاه متبوع یا دولت مطرح می شود» یا «اعمال شایسته سالاری بعنوان تنها معیار انتخاب همكاران و مدیریت تعارض منافع در تصمیم گیری ها، واگذاری ها و انتصابات» بگذریم، آن هم در شرایطی كه دومین اولویت درست مشابه درخواستِ موزه دارانی است كه از مدیر اداره كل موزه ها درخواست كرده اند تا معیارهای انتخابِ رئیس هر موزه را اطلاع رسانی كند، درخواستی كه در طول حداكثر یك ماه و نیم گذشته همچنان بدون توجه روی زمین مانده است، اولویت های تخصصی اعلام شده از جانب رئیس جمهور هم جای تامل دارند.
در اولویت های تخصصی ابلاغ گردیده مربوط به «میراث فرهنگی» از جانب رئیس جمهور به اولین وزیر وزارتخانه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری این موارد تاكید شده اند.
*علاوه بر تاكید بر ضرورت «آسیب شناسی، تنقیح قوانین و شناسایی حفره ها و معضلات قانونی در رابطه با وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی» رئیس جمهور نسبت به *«برنامه ریزی در جهت تعیین تكلیف قوانین میراث فرهنگی و شناسایی حفره های قانونی همچون تعیین تكلیف نفایس ملی، توقف روند خروج از ثبت، طبقه بندی اشیاء تاریخی فرهنگی، تهیه لیست از اشیا، ساماندهی انبار و گنجینه های موزه ها، حفاری ها یا جرایم مربوط به قاچاق عتیقه و كالاهای میراث فرهنگی و حق كشف و صادرات و واردات» تاكید كرده است.
درخواست های مكرری كه دست كم در طول ۱۵ سال گذشته، نسبت به مرتفع ساختن نقصها و خلاهای قانونی سازمان وقتِ میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری از جانب كارشناسان و دوستداران و فعالان میراثی مطرح می شدند و هر از چند گاهی برای راحت شدن كارها به تبصره ای اشاره شد كه ملی شدن آثار تاریخی را حتی تا دوره ی معاصر با درنظر گرفتن ارزشمندی های خاص برخی آثار تاریخی مانند برج آزادی در برمی گرفت، اما از جانب دیگر خروج از ثبت آثار تاریخی با استناد به قوانینی كه معاونان میراث فرهنگی هر استان در مواجه به پرسش ِ مربوط به آن، مجبور به ابراز ناتوانی در مقابل این قانون می شدند.
چه برسد به جرایم قاچاق آثار عتیقه كه حتی برخی جرایم از این قبیل در دو دولت قبل به یكی از روسای كل سازمان منصوب شده بود یا حق كشف كه بخش زیادی از كاشفانی كه دست كم به علت نیازهای مالی تمایل به فروش قانونی آثار داشتند از ترسِ ندادن پول از جانب میراث فرهنگی، یا كشیدنِ جریمه ی حبس و مجبور شدن برای پاسخ به سوالاتی كه جوابی برای شان نداشتند، حاضر به فروش غیرقانونی آثار در اختیارشان می شدند، اما نه فروش قانونی.
اما تاكید بر «تعیین تكلیف نفایس ملی» خود می تواند یكی از مهمترین مُهره های حفاظتی آثار تاریخی كشور باشد، در صورتیكه به درستی به آن جامه ی پوشانده شود.
*«ارایه گزارشی جامع درباره وضعیت میراث فرهنگی كشور، مواریث در معرض خطر و راهكارهای عملی برای حفظ و صیانت از آنها با عنایت به تجارب و منابع داخلی و خارجی موجود» هم یكی از اولویت هایی است كه رسانه ها و دوستداران و فعالان میراث فرهنگی در طول سال های گذشته، با انتشار اخبار تخریبی بناهای تاریخی و هشدارهایی كه نسبت به وضعیت بعضی از آثار تاریخی می دهند، مسئولان این سازمان را هم متوجه كرده و از آنها خواسته اند تا دست كم برپایه این اعلامِ وضعیت ها كاری كنند.
*«تدوین اهداف دقیق وزارتخانه در حوزه های میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی كشور با شاخص هایی كمی و كیفی دقیق و ارائه برنامه هایی برای دستیابی به آن اهداف در بازه های زمانی مشخص» این اولویت در حالی تصویب شده كه مونسان یك روز پیش از اعلامِ این اولویت ها، یعنی در روز رأی گیراش برای بالارفتن از صندلی وزارتخانه «میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری» در برنامه ها و هدف هایی كه در صحن مجلس شورای اسلامی خواند، بیشتر به برنامه هایی اشاره نمود بود كه در طول یكی دو سال گذشته، توسط معاون اش بعنوان برنامه های آتی سازمان وقت، اعلام شده بودند.
*«تكمیل طرح نقشه دیرینه شناسی كشور با مشاركت متخصصینی كه مرحله اول این طرح را به انجام رسانده اند»، تكمیل نقشه ی دیرینه شناسی كشور، یكی از اولین برنامه هایی است كه با آغاز كار سازمان میراث فرهنگی در كشور در دستور كار مقرر است و حتی به نقل از متخصصان این فن، تكمیلِ آن به عمری نزدیك به عمر حضرت ایوب (ع) نیاز دارد؛ اقدامی كه هر از چند گاهی از جانب كارشناسان رده های میانه اش به واسطه ی نبود اعتبار، شكست خورده قلمداد می كنند.
*«ارزیابی دقیق عملكرد مدیریت پژوهشگاه میراث فرهنگی و شوراهای فنی استان ها و ارائه برنامه جهت ارتقای عملكرد آنها و ارائه برنامه برای بهبود وضعیت آن»
*«به روزسازی و اعلام عمومی بانك اطلاعاتی موزه ها، خانه های قدیمی، املاك و مستغلات تحت تملك وزارتخانه، پیمانكاران همكار وزارتخانه و شفاف سازی وضعیت مالی و اداری، مدیریتی و منابع انسانی پایگاه های جهانی، ملی و استانی» این اولویت تخصصی را می توان همچون اقداماتی دانست كه در طول چند سال قبل دست كم طالبیان - معاون میراث فرهنگی سازمانِ وقت میراث فرهنگی - اعلام نموده بود در مواجه با دستگاه های مدیریتی نسبت به آن تاكید داشته است، حتی با ایجاد سایت «جام» كه بیشتر از ۱۰ سال قبل برای ساماندهی و شناسنامه دار كردن اشیای تاریخی موزه ها شروع به كار كرد یا بناهای تاریخی كه هر از چند گاهی خبرهایی از به مزایده رفتن بعضی از آنها منتشر می شود!
*«تهیه لیست شركت های مرمتی و اعضای آن برپایه درجه بندی احصا شده و ارائه كارنامه كاری و پیشگیری از تأیید بدون ضابطه صلاحیت این شركت ها و افراد فعال در این حوزه»، شركت هایی كه گاها و در بعضی موارد اعلام می شود توسط همین خودی های میراث فرهنگی اداره می گردند تا حتما كارها به درستی و خوبی پیش برود!
*اولویت «مقابله با قاچاق میراث فرهنگی و دارایی های موزه ها» اما این سوال را به ذهن می آورد كه در طول سال های گذشته به جز دو لوح زرین و سیمینی كه در حدود سه دهه پیش از داخل موزه ی ملی ایران به بیرون منتقل شده بود، مگر چند اثر از موزه های داخلی به بیرون از موزه ها منتقل یا حتی قاچاق شده اند؟
*«مقابله با تخریب میراث فرهنگی در جریان انجام پروژه های عمرانی» نیز یكی از مهمترین اولویت هایی است كه بطور قطع این وزارتخانه عریض و طویل باید در برنامه هایش قرار دهد، اقدامی كه به واسطه ی صرفا قانون گرا بودن مسئولان میراثی و داشتنِ زور و پول و طرح توسط وزارتخانه های مختلف و دستگاه های شهری، تاریخِ كشور را به مرور زیرِ آبِ سدها، ساختمان ها و برج های چند ده طبقه، بزرگراه ها، زمین های كشاورزی و دیگر پروژه های عمرانی پنهان می كند.
*«تدوین و ابلاغ حریم بافت های تاریخی – فرهنگی شهرها و تلاش حداكثری برای حفظ بافت های پرارزش با رعایت حقوق مكتسبه شهروندان و تهیه آئین نامه چگونگی مقابله با تخریب میراث فرهنگی در جریان انجام پروژه های عمرانی» كه با تصویبِ ابلاغ محدوده ی بافت تاریخی ۱۶۸ شهر در طرح های توسعه و عمران با تاكید وزیر راه و شهرسازی برای بازآفرینی شهرها و تاكید بر اندیشه ی ایران شهر در سال ۱۳۹۴، تلنگری برای حفاظت از محدوده های تاریخی و فرهنگی شهرهای محسوب می شدند، اما پس از ابلاغِ این طرح هم همچنان خبرهایی از تخریبِ همین ۱۶۸ بافت تاریخی به گوش می رسد كه هیچ راهی برای پیشگیری از تخریبِ آنها وجود ندارد.
*«تدوین نظام برنامه محور در بودجه وزارتخانه و نظارت بر نحوه هزینه كرد در حوزه های میراث فرهنگی (مرمتی) احیا و…، صنایع دستی و گردشگری با دریافت گزارش پیشرفت فیزیكی.»
*«بررسی و صدمه شناسی وضعیت واگذاری های انجام شده و امكان سنجی واگذاری بعضی از فعالیت های نظارتی، تصدی گری و حفاظتی به سازمان های مردم نهاد، بخش های واقعی خصوصی و ذینفعان این حوزه مطابق با احكام برنامه ششم؛ در هر حال اولویت حفظ میراث فرهنگی در این مورد باید در نظر گرفته شود.» به نظر می رسد باید یكی از اولویت هایی كه این وزارتخانه جهت بررسی این بحث مدنظر قرار دهد، توجه به وضعیت «عمارت مسعودیه» است. بیشتر از یك سال از درهوا ماندن وضعیت عمارت مسعودیه (كه در دوره حمید بقایی برای ۵۹ سال به شركت عظام واگذار شد و به علت انجام ندادن تعهدات مطابق قرارداد اصلی، كار این شركت خصوصی و صندوق احیا به شكایت كشید) می گذرد و هنوز رأی نهایی از شكایت های انجام شده روی این بنایت اریخی و وضعیت قرارداد امضا شده بین صندوق احیا و شركت عظام مشخص نشده است.
از جانب دیگر در این بند در حالی تاكید شده كه «اولویت حفظ میراث فرهنگی در این مورد باید در نظر گرفته شود» كه واگذاری های بی وقفه ی بعضی از آثار تاریخی در اختیار صندوق اخیا هنوز جای سوال و چون و چرا دارد و از جانب دیگر بدون توجه به تعریف «نفایس» این واگذاری ها انجام می شوند.
با وجود همه این حرف ها شاید باید گفت جای شكر دارد كه بخش زیادی از اولویت های اعلام شده از جانب رئیس جمهور در حوزه ی میراث فرهنگی، دغدغه های رسانه ها و فعالانِ این حوزه است كه در طول سال های گذشته، بارها و بارها بیان شده اند، اما هیچ پیگیری یا جوابِ مشخصی برای این دغدغه ها تا پیش از وزارتخانه شدن این ازمان، اعلام نشده بود. شاید دست كم با این ابلاغیه، بتوان به بخش زیادی از دغدغه های اولیه در این وزارتخانه ی عریض و طویل پاسخ داد.
منبع: سفرگو
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب