كاوشی برای نجات یكی از شاخص ترین نمونه های معماری
سفرگو: «عملیات میدانی پروژه پژوهشی ˮگمانه زنی و آواربرداری بمنظور خواناسازی و مرمت بنای تاریخی زیج منیژه انزل شهرستان سرپل ذهاب استان كرمانشاهˮ بعنوان یكی از شاخص ترین نمونه های معماری در بازه زمانی احتمالی اواخر ساسانی و قرون اولیه اسلامی شروع شد.»
به گزارش سفرگو به نقل از ایسنا، به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، فرزاد مافی - سرپرست هیئت دیرینه شناسی بنای زیج منیژه - این پژوهش را بعنوان قسمتی از کارهای پژوهشی پایگاه محور تاریخی – فرهنگی ساسانی کرمانشاه و برای دستیابی به اهدافی مانند تداوم تلاش جهت شناسایی دقیق تر یک اثر فاخر معماری، کاوش و پیگردی دیرینه شناسی برای شناخت بهتر اجزا و اندام های بنا با رویکرد تدقیق گاهنگاری دانست.
او برنامه ریزی برای پروژه های حفاظت و مرمت و آواربرداری بمنظور خواناسازی هرچه بهتر بنا، افزایش اطلاعات موجود در امتداد مطالعه و مستندسازی بنا و اطلاعات موجود در امتداد لطمه شناسی و فن شناسی بنا را از دیگر اهداف اجرای این پروژه عنوان نمود و اظهار داشت: این اثر که ظاهرا نهم بهمن ۱۳۸۴ در لیست آثار ملی به ثبت رسیده، در بخش میانی نیمه شمالی دشت قلعه شاهین و در حد فاصل ارتفاعات موسوم به کوه برز در شمال و کوه دنه خشک در جنوب، واقع شده که مردم محلی آنرا زیج منیژه‌ی روستای انزل می نامند.
وی با اشاره به این نکته که این بنا ۱۴۰×۱۴۰ متر ابعاد دارد و در جهات اصلی جغرافیایی ساخته شده، اضافه کرد: ساخت و سازهای آشکار همگی با بهره گیری از لاشه سنگ های آهکی با ابعاد متوسط (قطر ۲۵×۲۰ سانتیمتر) به صورت غوطه ور در ملات گچ ساخت شده است و بنا دارای چهار برج مربع شکل در چهار گوشه بناست که به سبب ریزش بخش هایی از آن به خوبی قابل اندازه گیری نیست و بنظر می رسد شامل یک سری اتاق های طولی، تقریباٌ هم اندازه مجاور باشد که پیرامون یک حیاط مرکزی را احاطه کرده اند، همین طور در میانه بنا و در محدوده مرکزی اثر مورد بحث بقایای ساخت و ساز چهارگوش مربع شکلی وجود دارد که با همان مواد و مصالح ساخته شده و باتوجه به انجام کارهای کشاورزی در بخش میانی بنا، ماهیت ساخت و سازها کاملاً معین نیست.
سرپرست هیئت دیرینه شناسی با بیان این که بنا مدت های مدیدی به حال خود رها شده و خسارات زیادی ناشی از کارهای کشاورزی و جستجوهای غیرمجاز و سایر عوامل مخرب طبیعی و انسانی بر آن وارد شده، اضافه کرد: اما خوشبختانه به سبب خاصیت های ساختمانی و مقاومت مصالح بخش های قابل توجهی از اثر باقی مانده است که با انجام آواربرداری و خواناسازی می توان ضمن دستیابی به اطلاعات بیشتر زمینه را برای حفاظت و مرمت بنا فراهم نمود.
او با اشاره به این که خاصیت های خاص معماری و موقعیت جغرافیایی این اثر سبب شده که بتوان از آن بعنوان یکی از شاخص ترین نمونه های معماری در بازه زمانی احتمالی اواخر ساسانی و قرون اولیه اسلامی نام برد، افزود: این مقطع زمانی بسیار حساس است که درک و دریافت تحولات فرهنگی آن مقطع تاریخی کمک بسیاری به توسعه چشم اندازهای تاریخی فرهنگی غرب ایران و بطور کلی تمام کشور می کند و این در حالیست که این بنا تابحال آن طور که باید مورد مطالعه قرار نگرفته و هیچ گونه اقدام ویژه ای برای نگهداری، حفاظت و مرمت آن انجام نشده است.
مافی همین طور به وسعت بنا و حجم فراوان آثار اشاره نمود و اضافه کرد: پیش بینی می شود که عملیات آواربرداری بمنظور خواناسازی نیاز به چندین فصل متمادی جستجوهای باستان شناختی داشته باشد. البته که در اولین روزهای کاوش در چارچوب سه کارگاه اطلاعات ارزشمندی از خاصیت ها و پلان فضای معماری به دست آمده است.
منبع: سفرگو
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب