مردی كه در مراسم تقدیرش قلبش ایستاد
سفرگو: دوازده سال پس از درگذشت «باقر آیت الله زاده شیرازی» هنوز هم فهمِ جایگاه میراث فرهنگی بر زمین مانده است؛ نگرانی ای كه پدر مرمت نوین ایران برای میراث فرهنگی كشورش داشت، تا جایی كه مهدی حجت می گوید شاید یكی از دلیلهای ایست قلبی وی در مراسم تقدیرش مطالبی بود كه در اختیار داشت، مطالبی درباره این كه با سازمان میراث چه می كنند.
به گزارش سفرگو به نقل از ایسنا، ۱۲ سال از درگذشت «دكتر باقر آیت الله زاده شیرازی» - پدر مرمت نوین ایران- گذشت، مردی كه موقعیت زمانی و مكانی درگذشتش مانند همه طول عمر زندگی اش متفاوت بود و به عزت و سربلندی او افزود. «مردی كه شایسته تمدنی بزرگ بود» و عمرش به پایان مراسم تقدیرش قد نداد و در ۲۸ مرداد ۱۳۸۶ دارفانی را وداع گفت. حالا پس از ۱۲ سال از آن زمان، برگزاری یكی دو مراسم یادبود تنها كاری است كه دوستان و همكارانش برای او می توانند انجام دهند؛ كسی كه به فكر تبدیل میراث فرهنگی بعنوان سند هویت ایران بود.
مهدی حجت كه با همراهی باقر آیت الله زاده شیرازی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری را راه اندازی كرده اند در گفت و گو با ایسنا درباره او بیان می كند: آن چه امروز و در جامعه نسبت به وضعیت میراث فرهنگی وجود دارد و حتی مصداق پیدا كرده، اساسا روح او را آزار می دهد، اما این اصل قضیه نیست. اصلی كه او زندگی اش را خرج و كوشش كرد تا نشان دهد میراث فرهنگی یك كشور، سند هویت آن كشور است، باید مورد توجه قرار گیرد. باید جایگاه و ارزش میراث فرهنگی توسط همه آحاد یك كشور به خصوص مسؤولان و برنامه ریزان فهمیده شود.
او با تاكید بر این كه آن چه از درخواست ها، فكر و برنامه های دكتر شیرازی در طول این سال ها زمین مانده، نرسیدن و بی توجهی به معنا، مفهوم، جایگاه، ارزش و اصل میراث فرهنگی است، ادامه می دهد: مسؤولان باید بفهمند مردم در این سرزمین در طول هزاران سال قبل با روشی خاصی زندگی كردند و با نگاه كردن به آدابِ زیستن پی ببرند، نه این كه فقط به فكر پول درآوردن از میراث فرهنگی باشند.
حجت با بیان این كه هم اكنون اصل قضیه در میراث فرهنگی از دست رفته است، اظهار می كند: شاید یكی از دلیلهای فشرده شدن قلب مرحوم شیرازی در مراسم تقدیرش كه به فوت او منجر گردید، مطالبی بود كه در اختیار داشت و یك ساعت پیش از درگذشتش به من نشان داد كه با سازمانی كه سرپایش كرده بودیم، چه می كنند؛ كارهایی كه هنوز هم ادامه دارد.
او با تاكید بر این كه میراث فرهنگی همیشه برای پول درآوردن نیست، می گوید: نخست باید خودمان را بشناسیم و گذشته را بدانیم كه چه شد و چه كردند با آن. در واقع چیزی كه امروز مغفول مانده مفهوم میراث فرهنگی است كه بوسیله توجه به دیوار گرگان، میدان نقش جهان و پرسپولیس باید به آن توجه گردد. هر چند توجه به این چیزهای كوچك تضمین كننده آن كل نیست، كلی كه حالا بطور كلی غایب شده است.
باقر آیت الله زاده شیرازی سال ۱۳۱۵ در نجف اشرف به دنیا آمد و سال ۱۳۳۴ با دریافت مدرك دیپلم ریاضی، تحصیل در رشته مهندسی معماری دانشكده هنرهای زیبای دانشگاه تهران را شروع كرد و سال ۱۳۴۲ از این دانشكده فارغ التحصیل شد. دوره عالی شهرسازی را در دانشكده هنرهای زیبا، نیمه كاره رها كرد و یك سال بعد برای تكمیل دوره تخصصی مطالعه و مرمت بناها و بافت های تاریخی، به مدرسه تخصصی مطالعه و مرمت آثار تاریخی دانشگاه رم به ایتالیا عزیمت كرد. بعد از آن، دوره مرمت بناهای سنگی، انستیتو مطالعات پیشرفته معماری دانشگاه یورك - انگلستان - را در سال ۱۳۵۴ به سرانجام رساند.
سهم وی در بنیان گذاری دانشكده مرمت بناها، بافت ها و آثار تاریخی در ایران، و بنیان گذاری سازمان میراث فرهنگی كشور، كتمان شدنی نیست. او تهیه كننده پیش نویس اساسنامه و لایحه قانونی تشكیل اساسنامه سازمان در سال ۱۳۶۴ بود.
شیرازی كارشناسی بناهای تاریخی (سازمان ملی حفاظت آثار باستانی ایران)، ریاست دفتر فنی سازمان ملی حفاظت آثار باستانی اصفهان، ریاست و سرپرستی سازمان ملی حفاظت آثار باستانی ایران، مدیركلی و سرپرستی اداره كل حفاظت آثار باستانی و بناهای تاریخی ایران، مجری طرح های عمرانی سازمان میراث فرهنگی كشور، معاونت اجرایی سازمان میراث فرهنگی كشور، قائم مقامی سازمان میراث فرهنگی كشور و كارشناسی مسوول پژوهش را در كارنامه پربار حرفه ای اش ثبت نمود و سال ۱۳۷۹ از سازمان میراث فرهنگی كشور بازنشسته شد.
در كارنامه باقر آیت الله زاده شیرازی ارائه مقالات تخصصی فراوان در حیطه معماری و آثار تاریخی، ترجمه كتاب "معماری اسلامی" و تألیف "كتاب فرهنگ تاریخ معماری و شهرسازی اصفهان" نیز دیده می شود. این عضو پیوسته فرهنگستان هنر كه بعنوان چهره ماندگار معماری نیز معرفی شده بود، تا روزهای اختتام حیات تدریس و تحقیق را رها نكرد.
می توان گفت تا قبل از آغاز فعالیت دكتر باقر آیت الله زاده شیرازی، معمولا مرمت كنندگان همان سازندگان بودند تا این كه با رسیدن موج انقلاب صنعتی به ایران، دو گروه معماران سنتی و جدید شكل گرفتند كه از این دو گروه، عده ای مرمت و بازسازی بناهای تاریخی را در دستور كار خود قرار دادند.
منبع: سفرگو
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب