در نشست خبرگزاری مهر مطرح شد؛
بررسی مشکلات تولید صنایع دستی
سفرگو: بالارفتن نرخ مواد اولیه، عدم شناخت بازار فروش و مشکلات معیشتی باعث شده راه تولید صنایع دستی مشکل تر از قبل شود، اینها مسائلی است که هنرمندان صنایع دستی در نشست خبرگزاری مهر بررسی کردند.
خبرگزاری مهر _ گروه جامعه؛ پروسه تولید صنایع دستی از طراحی گرفته تا مواد اولیه و بسته بندی با مشکلات جدی روبرو است. نبود برنامه جامع حمایتی برای تولید صنایع دستی سبب شده، هنرمندان مشکلات مختلفی را تجربه کنند و صنایع دستی از خلاقیت، به روز شدن و کسب کاربردهای امروزی دور بماند.
هفتمین جلسه از نشست های خبرگزاری مهر درباره وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با موضوع «مشکلات تولید صنایع دستی» انجام شد و در این جلسه، نرجس خاتون فیروزی، هنرمند سوزن دوز، هیاس حسینی، مدرس و هنرمند شیشه گر حضور داشتند و شهرام امیری، هنرمند معرق کار و صنایع چوب و فرهاد فلاح، مدیرکل دفتر پشتیبانی از تولید صنایع دستی نیز بصورت مجازی نظرات و پیشنهادهای خودرا ارائه دادند.
نرجس خاتون فیروزی، هنرمند رودوزی های سنتی، مدرس و پژوهشگر با اعلان اینکه متولیان صنایع دستی کمترین سواد هنری را دارند، اظهار داشت: به نظر من طراحی های صنایع دستی هم خوب است اما جایی که طراحی بی ارزش می شود، هنرمند هم بی ارزش می شود. متأسفانه متولی صنایع دستی شناختی از مسائل و مشکلات صنایع دستی ندارد و هنرمندان نیز کاری به وزارت میراث فرهنگی ندارند.
به گفته او دستگاه های مختلفی در کشور متولی آموزش صنایع دستی هستند، سازمان فنی حرفه ای، وزارت فرهنگ و ارشاد و همین طور وزارت میراث فرهنگی و این موازی کاری سبب شده که هیچ نهادی مسئولیت برعهده نگیرد.
فیروزی در این زمینه اظهار داشت: امتحانات کتبی که سازمان فنی و حرفه ای برگزار می نماید، مورد تأیید اساتید رشته های مختلف صنایع دستی نیست و ایرادات زیادی دارد اما برای دریافت مجوز آموزشگاه، هنرمندان ناچارند این آزمون های اشتباه را پشت سر بگذارند.
این هنرمند صنایع دستی درباره طراحی های به روز شده صنایع دستی اظهار داشت: مشکلی در این زمینه وجود ندارد و جوانان خلاق زیادی دراین زمینه فعالیت می نمایند که باید حمایت شوند.
او همین طور به برگزاری جشنواره های صنایع دستی و داوری های غیرحرفه ای آنها اشاره نمود و اظهار داشت: کارمند معاونت صنایع دستی متخصص و هنرمند نیست که بتواند نظر کارشناسی بدهد. اما متأسفانه می بینیم که آنها جزو داوران محسوب می شوند.
هیاس حسینی، مدرس و هنرمند شیشه گر نیز در این زمینه اظهار داشت: متأسفانه ایران توریست هنری ندارد و صنایع دستی ما گرفتار تولید انبوه شده است. خیابان ویلا مرکز فروش سازمانی صنایع دستی است و کمتر توریست خارجی برای خرید صنایع دستی به این خیابان می آید مگر این که راهنمای تور، آنها را به این خیابان بیاورد و راهنما هم ۳۰ درصد فروش را از مغازه دار می گیرد.
کارمند معاونت صنایع دستی متخصص و هنرمند نیست که بتواند نظر کارشناسی بدهد. اما متأسفانه می بینیم که آنها جزو داوران محسوب می شوند به عقیده حسینی طراحی و بسته بندی مشکل صنایع دستی نیست بلکه مشکل در این است که کار خوب برای عرضه وجود ندارد. او اظهار داشت: هنرمند صنایع دستی برای تولید یک اثر شاخص هنری ممکنست نزدیک یکسال زمان بگذارد اما چون این اثر هنری قیمت ارزانی ندارد، هرکسی آنرا نمی خرد.
در ادامه فیروزی نیز اظهار داشت: در گذشته راهی وجود داشت که سوزندوزی های فاخر را به خارج از کشور صادر می کردیم اما الان همان راه نیز وجود ندارد و در داخل ایران نیز کمتر کسی است که توان خرید سوزن دوزی گرانقیمت را داشته باشد.
موزه صنایع دستی وجود ندارد
او با تاکید بر این که موزه صنایع دستی در کشور وجود ندارد، اظهار داشت: از ۱۷ سالگی به تمام نقاط دور و نزدیک ایران سفر کردم از کلات نادری تا ممقان تبریز، پای درد دل تمام سوزن دوزان پیشکسوت نشستم و با حوصله هنر آنها را یاد گرفتم و حالا ۱۸۰ نوع سوزن دوزی را آموخته ام و همه آنچه یاد گرفته ام را در اندازه کوچک دوخته و به دیوار آویخته ام اما هنوز معاونت صنایع دستی از همه نمونه های صنایع دستی کشور، موزه ای نساخته است.
او همین طور به گرانی ابریشم برای هنرمندان سوزن دوز اشاره نمود که قیمت هر کیلوگرم ابریشم حدود سه و نیم میلیون تومان است.
حسینی نیز در ادامه صحبت های فیروزی اظهار داشت: صنایع دستی، صنایع ملی و صنعت به هم وابسته اند اما طی سالهای قبل صنایع دستی ضعیف و ضعیف تر شده و اغلب هنرمندان دیگر دانش و توانایی گذشته را ندارد.
او با اشاره به این که وعده «چرخاندن چرخ مملکت با صنایع دستی» یک شعار بزرگ است که به هنر لطمه وارد می کند، اظهار داشت: طراحان موفقی در حوزه صنایع دستی وجود دارند و هنرمندان برای تولید صنایع دستی فاخر وقت زیادی می گذارند در صورتیکه هنرمندان کشورهایی مانند چین یا هند چنین وقت و دقتی را برای صنایع دستی نمی گذارند. هنر ایرانی هنر شلوغ و پر تزئینی است. از معماری گرفته تا صنایع دستی و بنا بر این کار خوب نتیجه هماهنگی یک گروه است نه یک فرد.
طراحی جهان بینی است
این هنرمند شیشه گر اظهار داشت: خواسته های جامعه ما را هنرمندان ترکیه و هند تامین می کنند چونکه ارتباط هنرمندان با مردم قطع شده در صورتیکه در گذشته جامعه کوچک تر بود، هنرور از دل مردم بیرون می آمد و نیازها و سلایق آنرا می شناخت اما امروزه هنرمند تافته جدابافته شده و از دید بالا به پایین جامعه را نگاه می کند. این درحالی است که هنرور باید جامعه شناس و روانشناس باشد.
او با تاکید بر این که مواد اولیه نقش اصلی را در تولید صنایع دستی ایفا نمی کند، اظهار داشت: صنایع دستی خلاق نتیجه ایده پردازی ناب است و نبود طراحی درست به مثابه فقدان جهان بینی است. ما در گذشته در همه جوانب زندگی نظریه پرداز و ایده پرداز داشتیم اما سالهاست نظریه پرداز ها از غرب می آیند شیوع پاپ آرت و مکتب فرانکفورت همگی نشان از همین قضیه دارد.
صنایع دستی خلاق نتیجه ایده پردازی ناب است و نبود طراحی درست به مثابه فقدان جهان بینی است حسینی با اشاره به این که نباید به هنر و هنرمند نگاه دلسوزانه داشت اظهار داشت: متأسفانه جوانان امروز انگیزه ای برای کارکردن ندارند.
او معتقد می باشد که کار هنری کار هوشمند است وگرنه اسم او را باید صنعتگر گذاشت.
نبود هماهنگی معاونت صنایع دستی با دستگاه های دیگر
شهرام امیری، هنرمند معرقکار که بصورت مجازی، نشست را همراهی کرد اظهار داشت: مشکل تولید صنایع دستی ربطی به معاونت صنایع دستی ندارد بلکه به سازمانهای دیگری چون اداره برق، گاز، مالیات، شهرداری مربوط می شود و نبود قانونی که معافیت ها را قبول کند.
او اظهار داشت: بزرگترین تفاوت صنایع دستی با دیگر صنایع این است که نیازهای متخصصان آن متفاوت می باشد و انتظار هنرمندان این است که معاونت صنایع دستی برای هموار سازی تولید با دیگر دستگاه های مرتبط تفاهمنامه هایی امضا کنند تا بخش فرهنگی مملکت بتواند رشد کند. برای نمونه هنرمندی برای تولید صنایع دستی مغازه ای را اجاره می کند اما چون مغازه است باید مالیات دهد. تمام منبت کاران مبلمان ایران مغازه های کوچکی نیاز دارند که بتوانند در آن با یک میز و گیره هنر خودرا اجرا کنند اما اتحادیه ها مغازه ها را پلمپ می کنند در صورتیکه پلمپ به آنها ربطی ندارد.
او در ادامه اظهار داشت: یک سوداگر و تاجر را معرفی کنید که برای واردات مواد اولیه صنایع دستی از معافیت مالیاتی برخوردار شود. بدین ترتیب مواد اولیه با نبود همین معافیت های واردات گران تر از هنر می شود و می توان این مشکل را با همکاری اتاق تجاری حل کرد. همین طور مشاغلی مربوط به تجهیزات تولید صنایع دستی هست که پروانه تولید ندارند. برای نمونه هیچ مغارسازی پروانه تولید ندارد. اصلاً معاونت صنایع دستی برنامه ای برای پشتیبانی از تولید ابزارآلات ندارد.
امیری در ادامه اظهار داشت: باید انقلابی دز زمینه حقوقی و قانونی رخ دهد. ما ایرانیها تولید صنایع دستی و فرش را بلدیم اما بلد نیستیم خودرو تولید نماییم، ما بلدیم از هیچی همه چی بسازیم، هنرمند می تواند در کوچک ترین فضا بزرگترین کارها را بسازد.
هنرمند در مرکز تجاری نمی تواند مغازه اش را کارگاه بداند
در همین رابطه فرهاد فلاح، مدیرکل دفتر پشتیبانی از تولید صنایع دستی توضیح داد: پلمب کارگاه ها توسط اتحادیه برخلاف قانون است اما تا پیش از تصویب قانون پشتیبانی از استادکاران صنایع دستی رایج بود گرچه منتفی نشده اما کم شده است.
او از امضای تفاهمنامه ای بین سازمان بسیج اصناف و بازاریان کشور و معاونت صنایع دستی آگاهی داد که طبق آن اتحادیه ها حق ورود به کارگاه های صنایع دستی را ندارند و از هنرمندان صنایع دستی درخواست نمود که اگر چنین اتفاقی رخ داد، حتما موضوع را برای پیگیری به معاونت صنایع دستی استان نشان خبر دهند.
تولید صنایع دستی در کارگاهی که تنها ۲۰ درصد فضای خودرا به عرضه محصولات و تولیدات خودش اختصاص دهد، از مالیات معاف است
او اظهار داشت: کارگاه، فروشگاه و مغازه تعاریف جداگانه ای دارد. تولید صنایع دستی در کارگاهی که تنها ۲۰ درصد فضای خودرا به عرضه محصولات و تولیدات خودش اختصاص دهد، از مالیات معاف است، هنرمند می تواند در یک واحد آپارتمانی با شرط موافقت همسایگان هنر خودرا تولید نماید اما درباره مغازه شهرداری ها مالیات خودرا گرفتن می کنند و درخواست ما این است که جامعه هنرمندان تعاریف را در نظر بگیرند. هنرمندی که در یک مرکز تجاری یا در میدان نقش جهان اصفهان مغازه ای را می گیرد نمی تواند آنرا کارگاه بنامد.
فلاحی درباره همکاری دستگاه های در رابطه با هنرمندان صنایع دستی نیز توضیح داد: بخشنامه ماده ۱۵ قانون پشتیبانی از تولیدکنندگان و استادکاران صنایع دستی شهریور امسال مصوب شد و مهندس ضرغامی بلافاصله آنرا به وزرای نفت و نیرو ابلاغ نمود تا غیر از تولیدکنندگان خانگی، تعرفه بخش صنعت درباره انرژی به هنرمندان صنایع دستی اختصاص پیدا کند.
او اظهار داشت: اما درباره گاز تعرفه بخش صنعت نسبت به پارینه سه برابر شده و ترجیح دادیم این مساله را مطرح نکنیم چونکه به ضرر هنرمندان تمام می شود.
چرا فنی و حرفه ای هم وارد حوزه آموزش صنایع دستی شد؟
فلاح درباره ورود سازمان فنی و حرفه ای به آموزش صنایع دستی نیز اظهار داشت: در سال ۱۳۸۸ وقتی بحث بیمه اجتماعی برای قالیبافان و صنعتگران انفرادی که کارفرما ندارند، عنوان شد قرار شد دولت کارفرمای آنها شود و از آنجا که باید فیلتری وجود داشت تا هرکسی خودش را بعنوان هنرمند صنایع دستی معرفی نکند، سازمان فنی و حرفه ای قبول کرد که آزمون هایی در این زمینه برگزار کند اما تا سال قبل هر هنرمندی که می خواست بیمه خودرا تمدید کند باید سالانه در این آزمون ها نمره قبولی می گرفت اما با تأیید هیأت مقررات زدایی وزارت اقتصاد و دارایی قرار شده از امسال هر هنرمند فقط یک دفعه آزمون مهارت دهد چون توانایی و مهارت هنرمندان با گذشت سال ها بیشتر می شود نه کمتر و این امر شامل هنرمندان و صنعتگرانی که سالهای قبل در این آزمون شرکت کرده اند نیز می شود.
از امسال هر هنرمند فقط یک دفعه آزمون مهارت دهد چون توانایی و مهارت هنرمندان با گذشت سال ها بیشتر می شود نه کمتر
در ادامه حسینی با اظهار ناراحتی از این که معاونت صنایع دستی باید شأن و منزلت هنرمندان را به آنها بازگرداند، اظهار داشت: باید هنرمندان درجه بندی شوند و طبق رتبه بندی درباره آنها اظهار نظر شود. بطورمثال این که می گویند برای هنرمندان صنایع دستی از کمیته امداد وام درخواست شده به شأن خیلی از هنرمندان لطمه وارد میکند. صنایع دستی به انقلاب و جراحی کامل نیاز دارد.
امیری نیز در تکمیل این صحبت ها اضافه کرد: برای برگزاری کنسرت باید از وزارت ارشاد مجوز گرفت اما برای برگزاری نمایشگاه صنایع دستی از معاونت صنایع دستی اجازه گرفته نمی گردد و این می شود که هرجایی به خودش اجازه می دهد جشنواره ای برگزار کند و اسم صنایع دستی را نیز به آن اضافه کند. باید جلوی این موازی کاری ها گرفته شود.
فلاح نیز در ادامه اظهار داشت: متأسفانه در ایران بخش صنعت را برای اشتغالزایی تقویت نمی کنند و کارخانه نمی سازند. ارزان ترین راه اشتغال بوسیله صنایع دستی است که با یک تا ۱۰۰ میلیون تومان می توان شغل ایجاد کرد، این کار پرورش هنرمند نیست بلکه تربیت صنعتگر است.
منبع: safargoo.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب