کوشش برای حفظ میراث ۵۰۰۰ ساله در گناباد
به گزارش سفرگو، خراسان رضوی رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان گناباد اظهار داشت: ادامه هنر سفالگری گناباد از 5000 سال پیش تا امروز و حفظ اصالت های آن یکی از ارزش های بارز این هنر است.
حمیدرضا محمودی قوژدی در گفت و گو با ایسنا اظهار نمود: سفال مند گناباد بواسطه تولید بدنه ای که در گذشته به شیوه بدل چینی از خاک کائولن داشت و نقش و نقوش آن روی سفال از شهرت خاصی برخوردار می باشد.
وی مرغ، ماهی، خورشیدخانم و درخت زندگی را از نقوشی که بر روی سفال مند گناباد کشیده می شود، عنوان و اظهار نمود: سفال مند گناباد با سفال میبد، لالجین و... بسیار متفاوت می باشد.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان گناباد ضمن اشاره به این که روستای مند گناباد یکی از هشت منطقه سفال خیز کشور است، خاطرنشان کرد: قدمت هنر سفالگری در منطقه گناباد برمبنای آخرین یافته های دیرینه شناسی در منطقه به هزاره سوم پیش از میلاد می رسد.
وی با اشاره به اینکه ادامه این هنر از ۵۰۰۰ سال پیش تا امروز و حفظ اصالت های آن یکی از ارزش های بارز این هنر است، اظهار داشت: خوشبختانه با اقدامات بهادار و شایسته در سنوات گذشته که از دهه ۴۰ تا امروز انجام شده، این مساله منجر به حفظ و احیاء این رشته صنایع دستی در دوره معاصر شده است.
محمودی قوژدی ضمن اشاره به این که در دهه ۴۰ با بوجودآوردن مرکزی برای آموزش سفالگران و پشتیبانی از تولیدات با خرید تضمینی آثار تولید شده اقدام مؤثری در جهت احیاء این هنر برداشته شد، اظهار داشت: روستای مند با ۲۲ کارگاه سفالگری دارای اشتغال خانگی بیش از ۵۰۰ نفر در رشته سفال است.
وی گردش مالی این هنر را بسیار بالا توصیف کرد و اضافه کرد: فقط در ۱۵ روز نوروز امسال بیش از ۳ تا ۴ میلیارد تومان فروش سفال داشته ایم که نسبت به گردش مالی سایر بازارچه های خراسان رضوی بسیار بالاست.
ضرورت لطمه شناسی سفال گناباد
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان گناباد درباب لطمه هایی که سفال گناباد را تهدید می کند، بیان کرد: عدم آموزش ها و نظارت های مستقیم بر سفال باعث شده کیفیت تولیدات کاهش یابد؛ از سویی به علت فعالیت رقبای بسیار قوی مانند لالجین و میبد برای تکمیل کردن سودشان از سفال این مناطق هم برای فروش استفاده می نمایند.
تلاش برای ثبت ملی سفال مند
محمودی قوژدی افزود: با عنایت به قانون جدید، مجوز فروشگاه های صنایع دستی فقط زیر نظر وزارت میراث فرهنگی صادر می شود. در همین راستا با اداره صنعت، معدن و تجارت شهرستان تعامل شده که پروانه های در رابطه با صنایع دستی را صادر نکند.
وی با اشاره به اینکه با این مبادرت به طور مستقیم بر فروشگاه های صنایع دستی، کارگاه ها، تولیدکنندگان و عرضه کنندگان نظارت خواهیم داشت، اظهار داشت: حتی تمدید پروانه های قدیمی هم توسط میراث فرهنگی صورت می گیرد. بااینکه مجوز تولید کارگاهی و انفرادی قبلا توسط اصناف صادر می شد ولی طبق قوانین جدید خواسته شده که در این حوزه ورودی نداشته باشند.
فروش سفال میبد و لالجین ممنوع است
محمودی قوژدی در ادامه تصریح کرد: اگر هنرمندان شهرستان فروش سفال میبد و لالجین داشته باشند، مجوز فروشگاهی برای افراد صادر نمی گردد. البته حمایت های خوبی هم از هنرمندان مانند ارائه تسهیلات و در اختیار قرار دادن امکانات خوداداره می شود.
وی خاطرنشان کرد: کسانی که چرخ کاری می کنند، در اولویت دریافت تسهیلات قرار دارند؛ از سویی با عنایت به فعالیت مرکز آموزش صنایع دستی و وجود ۲ کوره، هر کدام از هنرمندان که تولید سفال مند گناباد با نقش اصیل داشته باشند، کوره ها را برای پخت در اختیارشان قرار می دهیم.
تلاش برای ثبت ملی سفال مند
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان گناباد بیان کرد: تلاش می شود هرچه سریعتر سفال مند گناباد ثبت ملی شود. اساسا اگر برندسازی شود، نرخها افزایش پیدا کرده و به سمت سفال های سایر شهرها نخواهند رفت.
وی اضافه کرد: برگزاری کلاس های آموزشی در سطوح مبتدی و حرفه ای، بیمه هنرمندان، ارائه تسهیلات، بهره مندی از تخفیفات مالیاتی و استفاده از تعرفه های صنعتی نیرو با اهمیت ترین اقدامات حمایتی از این رشته در دهه های اخیر بوده است.
محمودی قوژدی خاطرنشان کرد: یکی از اولویت های شهرستان پیگیری برای ثبت روستای مند به عنوان روستای ملی سفال است که اقداماتی در سالهای گذشته برای تحقق این امر انجام شده و ادامه آن نیز درحال پیگیری است.
۹۹ درصد نقاشان روی سفال بانوان هستند
وی در ادامه با اشاره به اینکه ۹۹ درصد نقاشان روی سفال بانوان هستند، اضافه کرد: هنرمندان شهرستان برمبنای نیاز بازار تولید می کنند. به این علت که این محصول جنبه تزئینی ندارد، خیلی از مشتریان سفال گناباد مردم منطقه هستند.
وی افزود: هم اکنون برای بازاریابی با دو مشکل اساسی مواجه ایم؛ یکی این که محصولات همچنان به شیوه قدیم به فروش می رسد و فروش آنلاین ندارند و این که چون هنوز بسته بندی ها شکیل نیست، برای صادرات به کشورهای خارجی نتوانسته ایم ورود جدی داشته باشیم.
اطلس صنایع دستی تهیه می شود
محمودی قوژدی یکی دیگر از مشکلات حوزه صنایع دستی شهرستان را نداشتن شناخت کافی از وضعیت موجود دانست و اظهار داشت: تلاش می شود با آماده کردن اطلس صنایع دستی شهرستان لطمه شناسی و مشکلات را بررسی نماییم.
وی اظهار نمود: هم اکنون از میزان تولید و فروش هیچکدام از رشته های صنایع دستی اطلاعات دقیقی نداریم.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان گناباد در ادامه ضمن اشاره به این که خاک گناباد پس از لعاب زدن ترک می خورد، اضافه کرد: تعدادی از هنرمندانی که با پارک علم و فناوری همکاری دارند مشکل شان در این حوزه برطرف شده اما هنوز مشکل سفالگرانی که به سبک سنتی فعالیت دارند، رفع نشده است.
بیمه با اهمیت ترین مشکل هنرمندان
وی در ادامه از بیمه به عنوان با اهمیت ترین مشکل هنرمندان نام برد و اضافه کرد: تا حالا در شهرستان فقط ۱۸ نفر از هنرمندان بیمه شده اند. باوجود این که از سال ۱۴۰۰ تا امروز بیش از ۱۸۵ نفر برای دریافت تسهیلات به بانکها معرفی شده اند ولی هنوز به علت نبود اعتبار تسهیلاتی دریافت نکرده اند.
وی افزود: حالا حدود ۱۵ رشته فعال صنایع دستی در گناباد داریم که سفالگری، پارچه بافی بیدخت، نمدمالی و گلیم بافی از آن جمله است.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان گناباد تعداد هنرمندان شناسنامه دار شهرستان را ۲۷۷ نفر اعلام نمود و اضافه کرد: پارچه بافی رشته منسوخ شده ای بوده که باردیگر احیا شده است.
شهرستان گناباد دارای ۱۷۷ اثر ثبت شده در لیست آثار ملی ایران و بیش از ده ها جاذبه گردشگری و صدها اثر تاریخی است.
شهرستان گناباد در فاصله ۲۷۰ کیلومتری از جنوب مشهد قرار دارد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب