مدیر موزه ملی ایران به مهر پاسخ می دهد
عایدی نمایش كاروان آثار تاریخی ایران در كشورهای دیگر چیست؟
سفرگو: ایران آثار تاریخی خویش را از كشوری به كشور دیگر می برد تا فرهنگمان را معرفی نماید در این راستا هدف اقتصادی مد نظر نیست از سویی كشورهای دیگر روی این آثار پژوهشهای بسیاری انجام می دهند.
خبرگزاری مهر-گروه فرهنگ: ایران آثار تاریخی خویش را با هدف معرفی فرهنگ به كشورهای دیگر در معرض نمایش می گذارد خارجی ها روی آثار تاریخی ایران هم در قالب های مختلف پژوهشهای مختلفی انجام می دهند ازاین رو نمایشگاههای ایران در خارج از كشور تنها به یك بازدید محدود نمی گردد اما در ایران چطور؟ فایده برپایی یك نمایشگاه از آثار تاریخی و موزه ای كشورهای دیگر كه البته تعداد آنها هم محدود بوده چقدر توانسته برای جامعه ایرانی مفید باشد چه اطلاعات بیشتری از آن كشورها به دست بازدیدكنندگان رسیده است و آیا اصلا پژوهشی روی این آثار صورت گرفته است؟ به نظر می آید كه این نمایشگاهها صرفا در حد یك بازدید فایده برای ایران داشته است. آن طور كه جبرئیل نوكنده مدیر موزه ملی ایران به خبرنگار مهر می گوید: این نمایشگاهها عایده مادی هم برای ایران ندارند. چون اساس برپایی آنها هدف اقتصادی را دنبال نمی كند.
نمایشگاه آثار تاریخی ایران در كشورهای دیگر چقدر عایده مادی برای ایران دارد یعنی آیا ایران قراردادی با كشور میزبان می بندد و یا از محل فروش بلیت نمایشگاهها سهمی دارد؟
هر چند خیلی از موزه ها برای تضمین تداوم فعالیت خود باید نیم نگاهی هم به مسائل اقتصادی داشته باشند اما موزه ها موسسات اقتصادی نیستند كه كار اقتصادی انجام دهند. در حوزه روابط نمایشگاهی دو طرف هزینه بلیتی كه برای نمایشگاه گرفته می گردد را به یكدیگر اعلام می كنند. نه ما سهمی از فروش بلیت آنها داریم و نه آنها سهمی از درآمد حاصل از فروش بلیت ما دارند.
ولی مدیركل موزه های كشور در گفتگو با خبرگزاری مهر بیان كرد كه بابت نمایشگاهها صد تا دویست هزار یورو دریافت می گردد.
ما فقط زمانی از كشوری هزینه ای دریافت می نماییم نمایشگاهی از آنها در ایران نداشته باشیم. طبق توافق طرفین با عنایت به تعداد آثار، مدت زمان برگزاری و... هزینه ای پرداخت و مستقیم به حساب ارزی دولت واریز می گردد. انتقاع این اقدام بردی معنوی است كه همان شناخت فرهنگ ها و تمدن های جهان به یكدیگر بوده و نشانی است كه این آثار مرزها را بی معنا ساخته و از جانب دیگر زمینه ساز توسعه صنعت گردشگری می باشد. چه بسا مانند نمایشگاه ایران؛ فرهنگ كهن میان آب و بیابان كه باعث بازگشت اثری پس از سی سال دوری از سرزمین مادریش شود. یعنی بعد از آخر نمایشگاه شهر بن یك شهروند آلمانی یك ظرف خاكستری دوره مفرغ كه در دهه ۶۰ وارد كشور آلمان شد را به موزه ملی ایران داد.
كشورهای خارجی وقتی ایران نمایشگاهی را برپا می كند؛ روی آثار ما تحقیق و مطالعه می كنند اما به نظر می آید نمایشگاهها در ایران صرفا با یك بازدید تمام می شود آیا تحقیقات مفصل تری روی اشیای خارجی در ایران انجام می شود؟
این مبحث بستگی به علاقه مندان و متخصصان دارد هر شخصی كه در هر زمینه ای تخصص دارد برای مطالعه به موزه می آید. ما متخصص تاریخ شكل گیری موزه لوور نیستیم و اگر پژوهشگری اطلاعات بیشتری درباره نمایشگاه نیاز داشته باشد، علاوه بر اطلاعات موجود در كاتالوگ نمایشگاه و راهنمای شنیداری می تواند مستقیما از مسئول بخش های مختلف موزه لوور اطلاعات بگیرد. ما در چارچوب قرارداد بین دو موزه میتوانیم اطلاعات اشیا را ارائه نماییم. حتی در مواقعی كه نیاز است تا از یك شی نمایشگاه لوور عكاسی حرفه ای شود، بعد از تایید موزه ملی مجوز آن بایستی توسط بخش مربوطه در موزه لوور صادر شود. چنین عكاسی بایستی یا پیش از جایگزینی شی در داخل ویترین یا بعد از آخر نمایشگاه صورت گیرد. الزاما آثار یك نمایشگاه با حضور امین اموال مربوطه در ویترین جای گرفته وبدون حضور وی تحت هیچ شرایطی ویترین ها باز نخواهد شد.به عنوان مثال شی مفرغی لرستان كه لوگوی سازمان بورس از آن ایده گرفته، بعد از ورود به ایران توسط نماینده موزه لوور به ثبت رسید و چون سازمان بورس اعلام نموده بود كه میخواهد مولاژ آن را تهیه نماید، موزه لوور هم موافقت و همكاری كرد.
اكنون آثاری از ایران در نمایشگاه لوور شهر لانس وجود دارد كه نشان داده است آثار ایرانی زیادی از كشورهای دیگر در دست موزه داران و یا مجموعه داران خارجی است در این باره چه تحقیقی انجام شده آیا تلاش می گردد تا لیستی از این آثار درست در زمانی كه به نمایش در می آیند تهیه شود تا بدانیم در كدام كشورها و یا حتی موزه ها چه آثاری داریم؟
در دوره قاجار ارتباطات زیادی با اروپا داشتیم. بیشتر آثاری كه در نمایشگاه لوور لانس موجود هستند هدایایی بوده اند كه در دوره قاجار به خارجیها داده و یا از آنها خریداری شده است. كاتالوگ آثار نمایشگاه لوور لانس انتشار یافته و از آنجائیكه شماری از آثار نمایشگاه موزه لوور لانس متعلق به كاخ گلستان بود، موزه لانس نسخه هایی از آن در اختیار كاخ گلستان قرار می دهد. ما هم اطلاعات اشیای موزه لوور را كه در ایران به نمایش گذاشته شد را در اختیار داریم.
چرا نمایشگاه آثار ایران در موزه لوور پاریس نمایش داده نشد درحالی كه ایران نمایشگاه لوور را در موزه ملی یعنی موزه مادر برپا كرد؟
موزه لوور لانس فرانسه از نظر امكانات، تجهیزات و استانداردها به مراتب از موزه لوور پاریس مدرنتر و مجهزتر است. موزه لانس یكی از مدرنترین موزههای جهان است و نباید تصور شود كه چون شعبه ای از موزه لوور پاریس است، پس حتما درجه دو است. این موزه هزار و ۶۰۰ متر فضای نمایشگاهی برای برگزاری نمایشگاه آثار قاجار مختص كرده است. نمایشگاه آثار قاجار به این علت به موزه لوور لانس رفت كه در لوور پاریس فضا كافی وجود نداشت و در صورت برگزاری مجبور بودند چند سالن بزرگ موزه را تخلیه كنند كه امكانپذیر نبود. از سوی دیگر موزه لوور لانس هر ساله میزبان نمایشگاههای مختلف بین المللی است. برای مثال می توان به نمایشگاه آثار بین النهرین و مصر كه در سالهای ۲۰۱۴ و ۲۰۱۶ برگزار شد، اشاره نمود. موزه ها چه كوچك چه بزرگ مكان های مقدسی هستند كه میراث و ارزش های بشر را چه دور و چه نزدیك پاسداشت می كنند، و بدانیم هر شی تاریخی، فرهنگی با هر سادگی و خالی از نقش و نگار هم اهیمت خویش را به واسطه تكمیل دانش دارد. همینطور این نكته خیلی مهم می باشد كه بدانیم بعد از ثبت جهانی كاخ گلستان این نخستین بار است كه آثار دوره قاجار به صورت جدی مورد توجه جهان قرار می گیرد.آیا شما در تعاملاتتان با موزه های كشورهای دیگر خواسته اید كه آنها فهرست آثاری كه از ایران در اختیار دارند را به ما هم بدهند؟
ما به آثار ایران كه در موزه های سایر كشورهای نگهداری می شود دسترسی نداریم. اما زمانی كه نمایشگاه تشكیل می شود می توان لیستی از چنین اشیایی كه در موزه طرف مقابل نگهداری می شود را تهیه كرد. ضروری می باشد كه در مورد تهیه لیست آثار ایرانی موجود در سایر موزه ها برنامه ریزی و چاره اندیشی نماییم و بانك اطلاعاتی از این مجموعه ها تهیه نماییم.
تا به حال درخواست كرده اید كه اطلاعات آثار تاریخی ایران در كشورهای دیگر چه در قالب نمایشگاه یا نمایش دائمی آثار به زبان فارسی هم ترجمه شود؟ بعنوان مثال در سایت موزه لوور اطلاعات فارسی هم گذاشته شود و یا در راهنمای صوتی موزه هایی مثل این هم زبان فارسی گنجانده شود همانطور كه از زبان های مختلف دنیا این اطلاعات وجود دارد؟
مقرر است هنگامی كه نمایندگان موزه لوور برای برگشت آثار نمایشگاه لوور به ایران می آیند، در این خصوص مذاكره نماییم تا حداقل در وبگاه موزه لوور اطلاعاتی به زبان فارسی در اختیار كاربران قرار گیرد. ما در این باره با همكارانمان در موزه لوور در ارتباط هستیم. بخشی از این كار بر عهده بخش خصوصی است. آنها هم باید بررسی كنند و بدانند كه چقدر بازدیدكننده دارند. اما در هر حال گذاشتن فایل اطلاعات در موزه بسیار عملی است. در نمایشگاهها این رویه انجام میشود و دو طرف بروشوری را به زبان كشور مقابل منتشر می كنند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب